Rumani: Lumnohen 7 ipeshkvij greko-katolikë, martirë të komunizmit
Ka netë më të zeza se të tjerat, netë të gjata, që të duket sikur nuk do të mbarojnë kurrë. E se nuk do të shkrepë kurrë më asnjë rreze dielli! Ishte një natë e tillë, ajo ndërmjet 28 e 29 tetorit 1948, kur një numër i madh njerëzish u hoqën zvarrë. E, nga krevatet, ku dremisnin, e panë veten në qelitë e akullta të burgut të Sighet. Ishin, shumica, rregulltarë ose besimtarë me kushte. Ndërmjet tyre, 7 të Lumët e rinj, asokohe të gjithë ipeshkvij të Kishës greko-katolike të Rumanisë: imzot Vasile Aftenie, ipeshkëv i Ulpianës e ndihmës i Arqiheparkisë së Alba Iulia e Făgăraş; imzot Valeriu Traian Frenţiu, ipeshkëv i Oradea; imzot Ioan Suciu, administrator apostolik i Arqiheparkisë së Alba Iulia e Făgăraş; imzot Tit Liviu Chinezu, ipeshkëv-ndihmës i Arqiheparkisë së Alba Iulia e Făgăraş; imzot Ioan Bălan, ipeshkëv i Lugoj; imzot Alexandru Rusu, ipeshkëv i Maramureş; imzot Iuliu Hossu, ipeshkëv i Cluj Gherla.
E errët ishte nata kur i arrestuan. Edhe më e errët, kur i vranë. Po sot yjet e martirizimit të tyre shndrisin me një dritë të fuqishme, të aftë për të ndriçuar udhën tonë e të mbarë Kishës:
“Ku njerëzit vdesin nga dashuria për idealet - shpjegoi kardinali Angelo Becciu, Prefekt i Kongregatës për Çështjet e Shenjtorëve - idealet bëhen dritë për të tjerët”.
Asokohe, kur ata ranë, shumëkush pati menduar se gjithçka kishte mbaruar. Por këto ditë dëshmojnë të kundërtën. Këto ditë rindezin mbi kujtimin e tyre dritën e misterit të Pashkëve. Dritën e Krishtit të munduar, të pështyrë, të kryqëzuar, të varrosur e të ngjallur. Zotit, që flak tutje rrasën e varrit e bëhet shëlbim për mbarë njerëzimin!
Po pse i vranë?
Pse i vranë? Kjo pyetje lind krejt natyrshëm, kur flitet për virtytet e tyre, shenjtërinë e tyre! Zakonisht vriten kriminelët! Jo njerëzit më me vlerë të Kombit! Një komb që i vret heronjtë, nuk ka nevojë për heronj! Edhe pse pa heronj nuk ka komb! E megjithatë, ata i vranë. Vetëm pse nuk deshën të bëheshin “njeriu i ri” i komunizmit, domethënë, të viheshin në shërbim të partisë në pushtet e, sidomos, ta mohonin Papën, duke këputur çdo lidhje me Selinë e Shën Pjetrit. Mister i historisë. Ranë për të mos e mohuar Papën! E do të jetë pikërisht Papa, personalisht, që do t’i lartojë nesër në nderimin më të madh: atë të altarit!