Kërko

Cookie Policy
The portal Vatican News uses technical or similar cookies to make navigation easier and guarantee the use of the services. Furthermore, technical and analysis cookies from third parties may be used. If you want to know more click here. By closing this banner you consent to the use of cookies.
I AGREE
PROGRAMI SHQIP
Programe Podcast

Vargjet për Zotin: antologji e poezisë fetare

Pak ditë pas daljes në librari, në Romë u paraqit vëllimi “Versi a Dio”, “Vargje për Zotin”, antologji tekstesh poetike nga fe të ndryshme. Në veprimtarinë, zhvilluar në sallën e konferencave të Bashkësisë së Shën Egjidit, morën pjesë përfaqësues të bashkësive kryesore fetare në Itali. Të gjitha fetë, tha Atë Antonio Spadaro, e ndjejnë nevojën të shprehen në gjuhën e poezisë

R.SH. / Vatikan

Poezia, gjuhë amtare e njeriut, që kërkon e falënderon Zotin! - kështu e quajnë Poetët e edhe miqtë e poezisë, vargun që vjen në ditët tona nga kohë të pakohë. Në lulëzimin e saj të parë, poezia lindi për të kremtuar hyjnoren. Parë si shkallë për t'u ngjitur ndër viset qiellore; si pritë përrallore, për t’u takuar me hyjninë. Ndërmjet Orfeut, që magjeps mbretin e nëntokës - dhe Gjonit, që sheh engjëj, dragonj dhe kalorës vdekjeprurës në Patmos; ndërmjet vegimeve të shamanëve siberianë dhe lutjeve drejtuar Amonit, vargu vijon. Poezia është kodi që zbërthen qiejt dhe nxit zotat, duke i ftuar të duken në formën e shiut, zbulesës, dritës….

Fjalë, që të ndez flakë, kjo e antologjisë së re, për t'u pëshpëritur me zemrën valëvitëse, si flamur. Nga vargjet e Milarepës - tek ato të Boris Pasternakut, nga Gjoni i Kryqit - tek Ikkyū dhe 'Attār, marrëdhënia me hyjnoren ndjehet fuqimisht në çdo aspekt poetik: ​​ndonjëherë ajo përputhet me dashurinë dhe rehatinë martesore, herë të tjera me xhelozinë e zjarrtë, të tjera, me akuzë. Asgjë nuk mund t’i  kufizojë fjalët e Poetit: gjuha - lëndë djegëse sublime, ndërmjet bindjes dhe rebelimit - i jep zë të Plotfuqishmit në lavdinë e tij dhe në bredhjen ndërmjet tmerreve të botës. Perëndia herë ka trup të lavdishëm, vrull bishe, herë fytyrën e "Bariut të mirë", të shërbëtorit që njeh çdo vuajtje; poezia, gjithmonë, është strategji beteje, gjueti mbretërore e pafund. Efemerale! E edhe letër drejtuar poetëve të Papës!

Poezia më e vjetër

Një stelë që daton 2400 vjet më parë, u gjet në lagjen Milas të Muğla-s. U gjet gjatë gërmimeve të varrit antik të Hekatomnos. Mbi stelë është shkruar një poezi prej 121 vargjesh, e cila është ‘ndoshta’ poezia më e gjatë e gjetur në botë. Arkeologu suedez Christian Marek, i cili drejton gërmimet në vend,  pohoi se poema lavdëron mbretin e kohës dhe ndoshta është shkruar vetëm për të. Më tej, sipas asaj që pohon Christian Marek, poeti i drejtohet drejtpërdrejt mbretit duke i thënë: “ti”. E pabesueshme për kohën.

Poezia dhe lutja

Libri "Versi a Dio" (botues Crocetti) mbledh tekste poetike nga besime të ndryshme, duke përfshirë hinduizmin, budizmin, taoizmin, judaizmin, islamin dhe krishterimin. Kalon nga vargjet e Milarepës - te ato të Boris Pasternakut, nga Gjoni i Kryqit - te Ikkyūe Attar. Marrëdhënia me hyjnoren shprehet në një këngë shumëplanëshe: është dashuri, rehati, por edhe pështjellim. Të kujton se jo vetëm besimtarët mund të kompozojnë poezi, që kanë aromën e lutjes. Në vargjet e Pär Lagerkvist, dëshira për Zotin humbet në shqetësimin e kërkimit:

“Një i huaj është miku im,

ai që nuk e njoh.

Një i huaj, larg,

që e dua!

Zemra më mbushet

me mall për të,

se ai nuk është me mua”.

Edhe nëse kufizohet në distancë, ndër këto vargje zbulohet fuqia e poezisë e cila kthehet në përgjërim.

Në tekstet poetike të Edith Stein nuk ka distancë: ndërmjet vargjeve të saj poezia bëhet lutje përmes një marrëdhënieje plotësisht të jetuar:

“Ti ma lidhe zemrën me litarë,

e jeta ime

rrjedh nga jeta Jote”.

Poezia më e shkurtër

Agu

M'Illumino d'immenso: Shndritem nga pafundësia!

Katër fjalë që të gjithë studentët italianë i dinë mirëfilli. Janë fjalët e poezisë më të shkurtër nga kompozimet e Giuseppe Ungaretti-t dhe ndoshta edhe më të famshme. Nëse M'Illumino / d'immenso mund të duket si dy vargje të kuptueshme lehtë, në realitet Mattina është një nga kompozimet më të vështira të Giuseppe Ungarettit.

 E shkruar më 26 janar 1917 në frontin Carso gjatë Luftës I Botërore, Mattina është ndoshta lirika më përfaqësuese e hermetizmit, një nga udhëheqësit e të cilit ishte Ungaretti.

Dy fjalë për poezinë

Duke folur në aktivitetin e zhvilluar në sallën e konferencave të Bashkësisë së Shën Egidit, përplot me përfaqësues të bashkësive kryesore fetare në Itali, Atë Antonio Spadaro pohoi:

“Të gjitha fetë ndjejnë nevojën të shprehen në gjuhën e poezisë”.

E kjo, sepse Poezia është gjuha amtare e njeriut të lashtë e të ri, që e kerkon dhe e falënderon Zotin”!  

Poezia është këngë, që ngrihet lart, është fjalë, që prek zemrën. Është baltë për t'u shkelur, gjuhë universale, që përshkon popuj dhe epoka. Është urë mbi rrugën e historisë për të shtegtuar së bashku e për të bashkuar fetë në një vëllazëri shpirtërore të ushqyer nga kërkimi dhe lavdërimi i Tjetrit, që është Zoti, të cilit i kushtohet libri “Vargje për Zotin”.

07 dhjetor 2024, 15:01
Prev
April 2025
SuMoTuWeThFrSa
  12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
27282930   
Next
May 2025
SuMoTuWeThFrSa
    123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031