መዓልቲ ምስጋና (Thanksgiving Day) 11/26/2020
ሰብ ንአምላኽ ከመስግን ከፍቅር ዝተፈጥረ እዩ። አብ ናይ ባልቲሞር ት/ክ እግዚአብሔር ንምንታይ ፈጠረና አብ ዝብል ክምልስ እንከሎ ክንፈልጦ ክንፈትዎ መንግስተ ሰማይ ክንአቱ ዝብል ተማሂርና። ዓላማ ተፈጥሮን እምብአር ምስ አምላኽ ኮና ፍቕሩ ምስትምቓር እዩ። እንተ ኾነ ሕሱም ጸላኢ ነዚ ሕጊ ተፈጥሮና አብ መንጎ አትዩ አበላሽዩልና፥ ነቲ ብነጻ እንረኽቦ ዝነበርና ጻዕርና ከም ዝሕወሶ ገሩ። ሰብ እምብአር ከመስግን እንከሎ ንተፈጥርኡ እዩ ዝገልጽ። ክነመስግን ግቡእና እዩ።
አብ ዝተፈላለየ ሃገራት ዝተፈላለየ መዓልቲ ምስጋና ይኸብር፥ መዓልቲ ነጻነት፥ መዓልቲ ወለዲ፥ መዓልቲ ስዉኣት፥ መዓልቲ መማህራን፥ ከምኡ ናይ ኵስሚ ብዓል ክነኽብር ከሎና. . . ነቲ ሰናይ ዝተገብረልና ክነመስግን፥ ነቲ ኹሉ አምላኽ ዝገበረልና ርኢና ንሕና እውን አብ ሰናይ ግብሪ አሕዋትና ክንወፍር ንማለት እዩ።
ልዕሊ ኹሉ ክነመስግኖ ዝግብአና አምላኽና እዩ ስለ ዘፍቀረና ስለ ዝፈጠረና ዕለት ዕለት ብጸግኡ ስለ ዝናበየና፥ አብዛ ሰዓት ከይተረፈ ንኹሉ ዝሃበና ክነመስግኖ ይግብአና። እቲ ዝለዓለ ፍቕሪ አምላኽ ዝተራእየሉ ንሓደ ወዱ ምእንታና ኢሉ ምስለአኾ ገሊጽልና። ክርስቶስ ምእንታና አብ መስቀል ተሰዊኡ አድሒኑና። አብ ትሕቲኡ ክነብር ኢሉ ቤተ ክርስትያና መስሪቱልና፥ ቤተ ክርስትያን ከአ ብምስጢራቱ ገራ መንፈሳዊ ጸጋታቱ ትዕድለና። ንአምላክ ብክርስቶስ ገርና ክነመስግኖ ባዕሉ ክርስቶስ ምሂሩና። ብስመይ ንሰማያዊ አቦ እንተ ለመንክምዎ ኩሉ ክውሃበኩም እዩ ኢሉና።
አብ መአዲ ቅ. ቍርናን ዝለዓለ ምስጋና ነቕርብ፥ “አኮቴተ ቍርባን” ንብሎ ብግሪኽ ምስጋና ማለት እዩ። ነቲ ምእንታና ዝሞተ ክርስቶስ ዘኪርና መስዋዕቲ ክነዕርግ እንከሎና ዝለዓለ ምስጋና ነዕርግ። አብ ሓደ መአዲ ሓደ መንፈስ ሒዝና ክነብዕል እንከሎና አብ መንጎና ሓድነት ከምኡ ሓደ መንፈስ ክርስቶስ አሎ። ብመንፈስ ቅዱስካ ከም እንሓብር ግበረና እናበልና ንጽሊ። ቅ. ቍርባን ቀዳማይ መለለይኡ ፍቕሪ እዩ ዝገልጽ። ሥጋይ ዝበልዕ ደመይ ዝሰቲ አነ አብኡ እነብር ንሱ አባይ ይነብር ይብለና። ሎሚ ነዚ ናይ ምስጋና መአዲ ብዳግም ነዕርጎ። አብ መንጎና ሓዲርካ አሎኻ እሞ ነመስግነካ አሎና እናበልና ጸሎትና ነዕርገሉ።
አብ ቀዳመይቲ መልእክቲ ዝተነበት ጳውሎስ ስለቲ ብክርስቶስ ኢየሱስ ዝተዋህበኩም ጸጋ ንአምላኽ ብዛዕባኹም ዅሉ ጊዜ ንአምላኸይ አመስግን አሎኹ ኢናበለ ምምስጋን ክፍሊ እምነትና ከምዝኾነ ይገልጽ። ንወሃቢ አምላክ ክነመስግኖ ከሎና አብ ልብና አሎ ማለት እዩ። ነቲ አምላኽ ዝገበረልካ ርኢኻ ምኽአል ንሓደ አማናይ ጸጋ የውህቦ። ጳውሎስ ንሰብ ቆሮንጦስ ቀንዲ ዘመስግኖም ነቲ ንሱ ዝመሃሮም አብ ልቦም ሓዲሩ ይነብርዎ ከምዘለዉ ምስ ሰምዐ እዩ። ከምኡ እቲ ዝዓበየ ምስጋና ንእምነትካ፥ ነቲ ቤተ ክርስትያን እተስተምህረና ክነብሮ ክንገልጾ እንከሎና እዩ። አብዚ ክንጥንቀቖ ዘሎና ብስም ሰማዕናዮ ንትግብሮ አሎና ማለት አይኮነን ክነብሮ አሎና።
ዓለም ሎሚ ንአምላኽ ሓዲጋ ዳርጋ ቦታ አምላኽ ሰብ ተኪእዎ አብ ከቢድ ፈተና ትርከብ አላ። ነቲ ጸጋዊ አምላኽ አብ ጎኒ ሓዲግና አብ ክብሪ ዓለምን ምውናን ነገራትን ዘንቢልና ብዝያዳ እንርእዮ ምዕባሌ ማሪኹና ከም ሰብ ሰዶምን ጎሞራን ኮይና ቦታ አምላኽ ጠፊኡና አብ ድቕድቕ ዝበለ ጸልማት ይነብር አሎ ብፍቕሪ ዝተፈጥረ ሰብ ባርያ ስምዒቱን ባዕሉ ናይ ዝመሃዞ ግዙእ ኮይኑ አሎ። አብ አምላኽ ክንምለስ እሞ ነቲ ኩሉ ዘገበርልናን ዝገብረልና ዘሎን ርኢና ክነመስግን አብኡ ንመለስ። አብ አምላኽ እንተ ተመሊስና እሞ መገዲ እንተ ሒዝና ጳውሎስ ዚጎድለኩም ውህበት ጸጋ የልቦን ይብለና።
አብ መጽሓፍ ሲራክ ነቲ አብ ኩሉ ዓበይቲ ነገራት ዝገበረን፥ ካብ ንውለድ ጀሚሩ ዘኽበረናን፥ ብምሕረቱ ዝናበየናን አምላኽ ኵሉ ፍጥረት አመስግንዎ (ሲራክ 50፡22) ዝብል ንአምላኽ ክነመስግን ግቡእና ከምዝኾነ ይነግረና። ንአምላኽ እንተ አመስገና ብልቢ ከም እንሕጎስ ይገብረና፥ ከምቲ ናይ ቀደም ዘመን ከአ አብ እስራኤል ሰላም ይህበና፥ ምሕረቱ ይህበና ብኹሉ መዋዕልን ሕይወትና ኸአ የድኅነና እናበለ ፍረ ምስጋና እንታይ ምዃኑ ይነግረና።
አብ ዝተነበ ወንጌል ሉቃስ ኢየሱስ ብመገዲ ክሓልፍ እንከሎ ዓሰርተ ለምጻማት ካብኦም ትሽዓት እስራኤላውያን ሓደ ግን ሳምራዊ ብሓደ አብ ብዓቲ ካብ ሰብ ተፈልዮም ዝነብሩ ዝነበሩ ራሕርሓልና ምሓረና እናበሉ ለመንዎ ይብለና። አብዚ ብዙሕ ነገር ክንሓስብ ንኽእል።
- ዓስርቲኦም ብሓባር ይነብሩ ነሮም ሓደ ዓይነት ሕማም ስለ ዝነበሮም። ካብ ሰብ ተፈልዮም አብ ግሉል ቦታ ይነብሩ ነሮም አብ ሰብ ክቐርቡ አይክእሉን እዮም ብምኽንያት ሕማሞም። አይሁድን ሳምራውያንን ጥዑያት ብሓባር ክነብሩ አይኮኑ ሰላም አይብሃሃሉን እዮም። ዓቢ ፍልልይ ነርዎም እዞም ለምጻማት ግን ብሓባር ይነብሩ ነሮም። ሕማሞ ሓድነት ፈጢርሎም። አብ መንፈሳዊ ሕይወትና ክንርእዮ ከሎና ሓጢአት ምስ ገበርና ካብ አምላኽን ካብ ሰብን ንፍለ። ስለዚ ክንሓዊ ንኢየሱስ ክንልምን አሎና። ንሱ አብ መገዲ ሕይወትና ኩሉ ጊዜ ይሓልፍ እዩ፥ እንተ ኾነ ክንጽውዖ ጸገምና ክንገልጸሉ ይደሊ። ንጸውዓዮ። ሕማም ለምጺ በቲ እዋን ከቢድ ሕማም እዩ ነሩ፥ ካብ ሰብ ትፍለ አብ በዓቲ ትነብር ብኹሉ ፍንፉን ኢኻ፥ እዚ አምሳል ናይ እቲ ባዕልና ኃጢአት ዘምጽኦ ጉድአት እዩ።
- ብመገዲ ክሓልፍ እንከሎ ዓው ኢሎም ጸዊዖሞ። አብ ብዙሕ ሉቃስ ኢየሱስ ብመገዲ ክሓልፍ እንከሎ ነቶም ዝለመንዎ ከም ዝሰምዖምን ድላዮም ከምዝገብረሎምን ይነግረና። ሎሚ ንሕና አብዚ ቅዱስ ቦታ ብልቢ ንለምኖ ክሰምዓና እዩ። ዓው ኢልና ጥራሕ ንጸውዓዮ። እቶም ለምጻማት ስለ ዝጸውዑ እምበር ምሓለፎም ነሩ እምብአር ጸጋ አምላኽ ከይ ሓልፈና ክንጽውዖ አሎና። አብ አምሳል መገዲ ዝኾነ ሕይወትና ኢየሱስ ክጓነፈና እንከሎ ነለልዮ እሞ ጸገምና ንግለጸሉ። ሕማምና ስቓይና ድኽመትና ጸገምና ብሓጺሩ ዓው ኢልና ንንገሮ እሞ ክሰምዓና እዩ።
- አብ መገዲ እናኸዱ ሓውዮም ይብለና። አብ መገዲ ንኢየሩሳሌም ገጾም እናኸዱ ሓውዮም። አብ መገዲ ንስሓ እንከለዉ ምሕረት አምላኽ ወሪድዎም። ኩሎም ከምዝሓወዩ ፈሊጦም እንተ ኾነ ካብኦም እቲ ሓደ ካብ ካልእ ዓለት ዝኾነ ሳምራዊ ጥራሕ ተመሊሱ ንኢየሱስ አመስጊኑ። እቶም ካልኦት አይተመልሱን። ዘገርም እዩ ክሳብ ክንደይ ጠለምቲ ኢና። ነቲ ኩሉ ዝተገብረልና ንርስዕ ንጠልም ንአምላኽ ከም ሓንቲ ዘይገበረልና አይንዝክሮን። ስለዚ አመስገንቲ ክንከውን አሎና። እሞ እስከ ንድሕሪት ገጽና ቁልሕ ንበል ዝሓለፍናዮ ናብራን ሕይወትን ንርአ ንመርምር እዚ አብ ምምስጋን ክመልሰና እዩ።
- አምላኽ አብ ዓቢ ውድቀት ከሎና ከይተረፈ ክረኽበና ይደሊ። አብ ዓቢ ኃጢአት አብ ቂምታን ክፍአትን አብ ሕርቃንን ከቢድ ጽልኢ እንከሎና ክረኽበና ይደሊ። ደንበርበር እናበልና አብ ጸልማት ክንጉዓዝ አይደልን እዩ። ንዘሎናዮ ጸልማት አለሊና ንአምላኽ ልብና ክንከፍተሉ እሞ ካብ ኃጢአትና ክነጽሕ እዚ ናይ ሎሚ ወንጌል ይምህረና። ንአምላኽ ጸዊዑ ዝኽእል ዕዉት እዩ።
- እቶም ዝሓወዩ ዓሰርተዶ አይኮኑን እቶም ትሽዓተ ድአ አበይ አለዉ? ንሕና ካበነቶም እና? ክነመስግን አብ አምላኽ እንምለስ ዲና ወይስ ሱቕ ኢልና እንኸይድ። ክተመስግን ክትምለስ አሎካ። ተገሩለይ ኢልና አብ አምላኽ ክንምለስ ከሎና ተንሥእ እሞ ኪድ እምነትካ አሕወየትካ ዝብል ኢና እንሰምዕ። ክንሕደስ ክንቅየር ሓዲስ ሕይወት ለቢስና ምስ ሰብና ክንሕወስ አብ አምላኽ ተመሊስና ክነመስግን አሎና።
ምዓልቲ ምስጋና አብ ሕ.መ.አ. ብደረጃ ሃገር ክብዓል ዝጀመረ በቶም ቀዳሞት ስደኛታት አብ ሓዳስ ክፍለ ዓለም ዝመጹ ብ1621 እዩ። እቶም ቀዳሞት ስደተኛታት ሓንቲ ዘይብሎም አብዚ ሓዲስ ዓለም ምስ መጹ ሓንቲ አይነበሮምን እሞ ምስቲ ኹሉ ቁርን አብ ዘይትፈልጦ ዓድን፥ አብቲ ናይ መጀመርያ ጊዜ እቶም ደቂ ዓዲ ነዞም አጋይሾም ከመይ ገሮም ዕፉን ከም ዝዝራእ አርእዮሞም ስለዚ አብቲ ቀዳማይ ፍረ ማሕረሶም ንዓመት ዝኸውን እትዋት ስለ ዝረኸቡ ብሓባር ምስቶም ደቀባትን ኮይኖም ናይ ምስጋና ብዓል ብሓባር ከብዕሉ ጀሚሮም። ነዚ ብኽልተ ምኽንያት የብዕልዎ ነሮም።
ሀ. በቲ እዋን ዝረኸብዎ ጽቡቕ ቀውዒ ንምምስጋን። ምስቶም ደቂባት ህንዳውያን ኮይኖም ንሰለስተ መዓልቲ ብሓባር አምስጊኖም።
ለ. ንአምላኽ በቲ ኩሉ ዝገበረሎም ንምምስጋን፥ ጸሎትን ምስጋናን አዕሪጎም።
ብዕሊ ንመጀመርያ ብ1777 አብቲ ጊዜ ናዕቢ አንጻር መግዛእቲ እንግሊዝ መዓልቲ ምስጋና ተአዊጁ። ጆርጅ ዋሽንግቶን ጥቅምቲ 1798 ንመጀመርያ ጊዜ መዓልቲ ምስጋና አብዒሉ። አብርሃም ሊንከን ብዝልዓለ ከምእትብዓል ዝገበረ እዩ። ብ1863 ብአዋጅ ሃገራዊ ብዓል ምስጋና ተአዊጁ። ብ1942 አብ ጊዜ ካልአይ ውግእ ዓለም ኮንግረስ ንኹሉ ጊዜ አብ ኅዳር ራብዓይቲ ሓሙስ መዓልቲ ምስጋና ኮይና ክትብዓል ወሲኑ። ሎሚ እምነቶም ብዘየገድስ ኩሎም አመሪካውያን ምስ ስድርኦም ታኪን ሓሪዶም የብዕልዎ። ብሓቂ ናይ ስድራን ናይ ሃገር ብዓል እዩ። በዚ ዕለት ኩሉ ዕዳጋ ይሓስር ኩሉ ሰብ ንብዓል ልደት ዝኸውን ህያባት ወይ ዘድሊ ነገራት ይገዝእ ምኽንያቱ ዋጋ ካብ ፍርቂ ንላዕሊ ይሓስር። ስድራታት ዝተፈላለየ መዘናግዒ ከምኡ ናይ አመሪካውያን ኵዕሶ እግሪ ዝጻወቱ ብምርአይ ይሕልፍዎ። ስድራታት ፍልልዮም አልዮም ብሓባር ዘብዕልዎ ብዓል እዩ። ናይ ስድራ ብዓል እንተ ተባህለ አይገርምን እዩ።
