ሲኖዶሳዊነት በቤተክርስቲያን ሕይወት እና ተልዕኮ ውስጥ

ክፍል ሦስት

16. ኢየሱስ የእግዚአብሔርን መንግሥት የምሥራች ቃል የሚያውጅ መንፈሳዊ ተጓዥ ነው (ሉቃስ 4፣14-15፤ 8፣1፤ 9፣57፤ 13፣22፤ 19፣11)፣ “የእግዚአብሔርን መንገድ” ያስተምር ነበር (ሉቃስ 20፣21)፥ እናም መንገዱን ያመለክታል (ሉቃስ 9፣51-19፣28)። በእርግጥ እርሱ ራሱ ወደ አብ የሚወስደው “መንገድ” ነው (ዮሐ. 14፣6)። በመንፈስ ቅዱስ (ዮሐ. 16፣13) ከእግዚአብሔር፤ ከእህቶቻችን እና ከወንድሞቻችን ጋር የመገናኘትን እውነት እና ፍቅር ለሁሉም ያካፍላል። በኢየሱስ አዲስ ትእዛዝ መስፈርት መሰረት በኅብረት መኖር ማለት ከተቀበልነው ስጦታ ጋር በሚስማማ መንገድ እንደ የአዲስ ኪዳን የእግዚአብሔር ሕዝብ በታሪክ አብሮ መሄድ ማለት ነው (ዮሐ. 15፣12-15)። በኤማሁስ ስለነበሩት ደቀ መዛሙርት ወንጌላዊው ሉቃስ ባቀረበው ታሪክ ውስጥ እንደ እግዚአብሔር ሰዎች፣ ከሙታን ተነስቶ በመንገድ ላይ እየተራመደ በነበረው ጌታ በመመራት፣ በቃሉ ልቦናቸውን በሚያበራ የሕይወትን እንጀራ በሚመግበው፣ የቤተ ክርስቲያን ሕያው አምድ እንደ ሆነ ነገረን (ሉቃስ 24፡13-35)።

17. አዲስ ኪዳን ኢየሱስ ከአብ የተቀበለውን ድኅህንነት ለመግለጥ ልዩ ቃል ይጠቀማል፥ ይህም በግሪክ ቋንቋ  “δύναμις” (ቪናሚስ) ‘ኃይል’ በመንፈስ ቅዱስ ኃይል በፍጥረት ሁሉ ላይ የሚጠቀምበትን ኃይል ለመግለጽ ነው። እሱም “የእግዚአብሔር ልጆች” የሚያደርገንን ጸጋ መስጠትን ያካትታል (ዮሐ. 1፣12)። ሐዋርያት ይህን ኃይል የተቀበሉት አሕዛብን በአብ በወልድና በመንፈስ ቅዱስ ስም በማጥመቅ ያዘዘውንም ሁሉ እንዲጠብቁ በማስተማር ከላካቸው ከሞት ከተነሣው ጌታ ነው (ማቴ. 28፣ ማቴ. 19-20)። በጥምቀት እያንዳንዱ የእግዚአብሔር ሕዝብ አባል በዚህ ሥልጣን ውስጥ ድርሻ ተሰጥቶታል፣ “የመንፈስ ቅዱስን ቅባት” በተቀበለ (1ዮሐ. 2፣20.27)፣ በእግዚአብሔር ተምሯል (ዮሐ. 6) 45) እናም “የእውነት መንፈስ በመጣ ጊዜ ወደ እውነት ሁሉ ይመራችኋል። እርሱ ከራሱ አይናገርም፤ የሚሰማውን ብቻ ይናገራል፤ እንዲሁም ወደ ፊት ስለሚሆነው ይነግራችኋል” (ዮሐንስ 16፣13)።

18. የጌታ ኃይል በቤተክርስቲያኗ ውስጥ የሚገለጠው በተለያዩ መንፈሳዊ ስጦታዎች ወይም መክሊት በታነጸ መንፈስ ለክርስቶስ አካል ሕንጻ እንደ አምድ በመሆን ከእግዚአብሔር ሕዝብ መካከል ነው። እነሱን በሚለማመዱበት ጊዜ ተስማምተው እንዲያድጉ እና ለሁሉም የሚበጀውን ፍሬ እንዲያፈሩ (1 ቆሮንቶስ 12፣28-30፤ ኤፌሶን 4፣11-13) የሚለውን ዓላማ ማክበር አለብን። ሐዋርያት በመካከላቸው የመጀመሪያ ቦታ አላቸው - ልዩ እና ታላቅ ሚና አላቸው፣ በኢየሱስ የተነገረው ለስምዖን ጴጥሮስ ነው (ማቴዎስ 16፣18 ረ፣ ዮሐ. 21፣15)፡ እነርሱ በእርግጥ አገልግሎቱ በአደራ ተሰጥቷቸዋል። ቤተ ክርስቲያንን በታማኝነት በዐደራ ወደ ተቀበለው ሁሉ መምራት (1 ጢሞቴዎስ 6፣20፤ 2 ጢሞቴዎስ 1፣12.14) ተግባራቸው ነው። ነገር ግን መክሊት የሚለው ቃል እንዲሁ የመንፈስን ነፃ አነሳሽነት ያለምክንያት እና ተለዋዋጭ ባህሪን ያነሳሳል፣ እሱም ለእያንዳንዱ የየራሱን ስጦታ ለአጠቃላይ ጥቅም በማሰብ ይሰጣል (1 ቆሮንቶስ 12፣4-11፤ 29-30፤ 29-30)፣ ኤፌሶን 4፣7)፣ ሁል ጊዜ በጋራ መገዛት እና አገልግሎት (1ኛ ቆሮንቶስ 12፣25)፡ ከሁሉ የላቀው ስጦታ ስለሆነ ሁሉንም የሚገዛው ፍቅር ነው (1 ቆሮንቶስ 12፣31)።

19. የሐዋርያት ሥራ በሐዋርያዊት ቤተ ክርስቲያን መንገድ ላይ የእግዚአብሔር ሕዝብ እንደ ማኅበረሰብ የተጠራበትን የጌታን ፈቃድ ለማወቅ አንዳንድ ጠቃሚ ጊዜዎችን ይዘግባል። መንገዱን የሚያሳየው እና የሚመራው መሪ አካል በጴንጤቆስጤ ቀን በቤተክርስቲያን ላይ የፈሰሰው መንፈስ ቅዱስ ነው (ሐዋ. 2፣2-3)። ደቀ መዛሙርቱ፣ የተለያዩ ኃላፊነታቸውን ሲወጡ፣ የመንፈስን ድምፅ የማዳመጥ እና የሚሄዱበትን መንገድ የመለየት ኃላፊነት አለባቸው (ሐዋ. 5፣19-21፤ 8፣26.29.39፤ 12፣6-17፤ 13.1-3) 16፣6-7.9-10፣ 20፣22)። ለእዚህ ዓይነተኛ ምሳሌ “በመንፈስና በጥበብ የተሞሉት መልካም ስም ያላቸው ሰባት ሰዎች” ምርጫ በሐዋርያት የተሰጣቸው “ምግብን ማቅረብ” (ሐዋ. 6፣1-6)፤ እና ለአሕዛብ የተልእኮው ወሳኝ ጥያቄ ማስተዋል (ሐዋ. 10) ነው።

20. ይህ ጥያቄ የሚመለከተው በየትኛውም ወግ 'የኢየሩሳሌም ሐዋርያዊ ጉባኤ' ተብሎ የሚጠራው ነው (ሐዋ. 15፣ ገላትያ 2፣1-10) በዚያም ሲኖዶሳዊ ክስተት ሲፈጠር ማየት እንችላለን፣ በዚህ ውስጥ ሐዋርያዊ ቤተ ክርስቲያን፣ በዕድገቷ ወሳኝ ወቅት፣ በተልእኮዋ፣ ከሙታን በተነሳው ጌታ መገኘት ብርሃን ተሰጥቷት ጥሪዋን ትኖራለች። በዘመናት ሁሉ ይህ ክስተት በቤተ ክርስቲያን የሚከበር የሲኖዶስ ምሳሌ ሆኖ ተተርጉሟል።

መለያው ስለ ክስተቱ መገለጥ ትክክለኛ መግለጫ ይሰጣል። በእነርሱ ፊት ለፊት ካለው አስፈላጊ እና አወዛጋቢ ጥያቄ አንጻር፣ በአንጾኪያ ያለው ማህበረሰብ በኢየሩሳሌም የምገኙትን "ሐዋርያትንና ሽማግሌዎችን" (15፣2) ለማነጋገር ወሰነ፣ እናም ጳውሎስንና በርናባስን ወደዚያ ላካቸው። በኢየሩሳሌም ያለው ማህበረሰብ፣ ሐዋርያት እና ሽማግሌዎች ወዲያውኑ ተገናኙ (15፣4) ሁኔታውን ለመመርመር ማለት ነው። ጳውሎስና በርናባስ የሆነውን ነገር አብራርተዋል። ሕያው እና ግልጽ ውይይት ይከተላሉ ። በተለይ የጴጥሮስን የሥልጣን ምስክር እና የእምነት ጥበብ ሙያ ያዳምጣሉ (የሐዋ. 15፣7-12)።

ያዕቆብ የሆነውን በትንቢት ብርሃን ተርጉሞታል (አሞጽ 9፣11-12፤ ሐዋ. 15፣14-18)፣ እሱም የእግዚአብሔርን ሁለንተናዊ የማዳን ፈቃድ እና “ከአሕዛብ ወገን የሆነን ሕዝብ” እንደ መረጠ (ሐዋ. 15፣14)፣ እና የተወሰኑ የባህሪ ህጎችን በመስጠት ውሳኔውን አዘጋጀ (15፣19-21)። ንግግሩ የቤተክርስቲያንን ተልእኮ የሚያሳይ ራዕይ በእግዚአብሔር እቅድ ውስጥ በጥብቅ የተመሰረተ ነው፣ ነገር ግን በተመሳሳይ ጊዜ በድነት ታሪክ ቀስ በቀስ በሚገለጥበት ጊዜ እራሱን ለማቅረብ ክፍት ነው። ውሎ አድሮ የተወሰደውን ውሳኔ የሚያብራራውን ደብዳቤ ለመውሰድ አንዳንድ ተወካዮችን ይመረጣሉ እናም ሊከተሉት የሚገባውን አሰራር (ሐዋ. 15፡23-39); ደብዳቤው ደረሰ እና በአንጾኪያ ላሉ ማህበረሰብ ተነቧል፣ እነርሱም በደስታ ተቀበሉ (ሐዋ. 15፣30-31)።

21. ምንም እንኳን የተለያዩ ሚናዎች እና አስተዋጾዎች ቢኖሩም ሁሉም ሰው ንቁ ሚና ይጫወታል። ጥያቄው በኢየሩሳሌም ለሚገኘው ሁሉ ቤተክርስቲያን፣ በመጀመሪያ ደረጃ ግን የተማከሩት ሐዋርያት (ጴጥሮስና ያዕቆብ እያንዳንዳቸው ንግግር ያደርጋሉ) እና ሽማግሌዎች አገልግሎታቸውን በሥልጣን የሚጠቀሙ ናቸው።

ውሳኔው የወሰነው በኢየሩሳሌም የምትገኘውን ቤተ ክርስቲያን የሚመራው ያዕቆብ በመንፈስ ቅዱስ ተግባር ነው፣ ቤተክርስቲያን በመንገዱ ላይ እየመራት ለኢየሱስ ወንጌል ታማኝነቷን በማረጋገጥ “በመንፈስ ቅዱስ እና በእኛ በራሳችን ተወስኗል" (15፡28) ይላል። በኢየሩሳሌም ባለው ጉባኤ በሙሉ (ሐዋ. 15፣22) ከዚያም በአንጾኪያ ባለው ጉባኤ (15፣30-31) ተቀባይነትን አግኝቷል። ሁሉም መንፈስ ቅዱስን በመስማት የእግዚአብሔርን ተግባር በመመስከር እና እያንዳንዱ የራሱን ፍርድ በመስጠት መጀመሪያ ላይ የተለያዩ አስተያየቶች ወደ መግባባት እና አንድነት እንዲያመራ አድርገዋል።  

22. የኢየሩሳሌም ጉባኤ የተካሄደበት መንገድ የእግዚአብሔር ሕዝብ ወደፊት የሚራመዱበት መንገድ በሥርዓትና በሚገባ የታሰበበት፣ እያንዳንዱ ሰው የተለየ ቦታና ሚና ያለው የመሆኑ እውነተኛ ሕይወት ማሳያ ነው (1ቆሮ. 12፣12-17፣ ሮሜ 12፣4-5፣ ኤፌሶን 4፣4)።

ሐዋርያው ጳውሎስ፣ በቅዱስ ቁርባን ስብሰባ ብርሃን፣ የቤተክርስቲያንን ምስል እንደ ክርስቶስ አካል አድርጎ ያሳያል፣ ይህም የአካልን አንድነት እና የአባላቱን ልዩነት ለማስረዳት ነው። በሰው አካል ውስጥ ሁሉም ብልቶች በየራሳቸው መንገድ አስፈላጊ እንደሆኑ ሁሉ በቤተክርስቲያንም ሁሉም በጥምቀት ተመሳሳይ ክብር አላቸው (ገላትያ 3፣28፤ 1 ቆሮንቶስ 12፣13) እና ሁሉም ሁሉንም መሆን አለባቸው። “እንደ ክርስቶስ ስጦታ መጠን” (ኤፌሶን 4፣7) የመዳንን እቅድ ለመፈጸም የበኩላቸውን አስተዋጽዖ ያድርጋሉ።

ስለዚህ ሁሉም ለማህበረሰቡ ህይወት እና ተልዕኮ እኩል ኃላፊነት አለባቸው እና እያንዳንዱ ሰው የጌታ ኃይል  እስካለው ድረስ በልዩ አገልግሎት እና በጎ አድራጎት ውስጥ በጋራ መተሳሰብ ህግ መሰረት እንዲሰሩ ተጠርተዋል  (1ኛ ቆሮንቶስ 15፣45)።

ምንጭ፡ የካቶሊክ ዓለም አቀፍ የነገረ መለኮት ኮሚሽን፣ ሲኖዶሳዊነት በቤተክርስቲያን ሕይወት እና ተልዕኮ ውስጥ በሚል አርእስ ይፋ ካደርገው ሰነድ ከአንቀጽ 16-20 ላይ የተወሰደ።

የዚህ ዝግጅት አቅራቢ አባ መብራቱ ኃ/ጊዮርጊስ ቫቲካን