MKUTANO MKUU WA U.N. WA COP28 KUHUSU TABIANCHI HUKO DUBAI

ULIMWENGU

Mgogoro wa Tabianchi,UNICEF katika COP28

UNICEF inashirikishi katika COP28 ambapo katika ripoti yale inabinisha kuwa biliondi ya watoto wako hati ya mbadiliko ya tabianchi.Mabadiliko hayo yahabadilishi Sayari tu lakini hata maisha ya watoto.Miili yao na akili zao kwa namna ya pekee zimeathirika na matokeo haya.

Na Angella Rwezaula, - Vatican.

Tarehe 30 Novemba 2023 ambapo ni miaka 30 baada ya kusainiwa kwa Mkataba wa Mfumo wa Umoja wa Mataifa wa Mabadiliko ya Tabianchi, mahitaji ya watoto, haki na mitazamo karibu haipo kabisa katika sera za tabianchi, vitendo na uwekezaji katika viwango vyote. COP28 inaweza kurekebisha hali hii. "Mafanikio au kutofaulu kwetu katika kukabiliana na mzozo wa TABIANCHI kutahukumiwa kwa kifungu cha pili cha kudumisha kiwango cha digrii 1.5 na kulinda watoto bilioni waliowekwa hatarini na shida hii. Mgogoro wa tabianchi sio tu kubadilisha sayari, ni kubadilisha watoto. Miili na akili zao huathirika zaidi na athari za mabadiliko ya hali ya TABIANCHI; watoto wanaathiriwa kupita kiasi na janga hili ambalo hawakuunda. Viongozi lazima waweke watoto katika moyo wa matokeo ya COP28, wakitoa udhaifu wao, mahitaji na haki zao umuhimu unaostahili,” Haya yamesema na Naibu Mkurugenzi Mkuu wa UNICEF ,Kitty van der Heijden.

WANACHAMA WA MKATABA WA PARIS

Wanachama katika Mkataba wa Paris walikubaliana kwamba wakati wa kuchukua hatua za tabianchi, Mataifa lazima yaheshimu, yaendeleze na kuzingatia haki za watoto na usawa wa vizazi. Maoni ya Jumla 26 ya Kamati ya Umoja wa Mataifa ya Haki za Watoto na Vijana yanaonesha wazi kwamba Mataifa lazima yachukue hatua ili kuhakikisha haki ya watoto ya sayari safi, yenye afya na endelevu. Hata hivyo, makubaliano haya bado hayajatafsiriwa kuwa mipango muhimu au uwekezaji katika sera za hali ya hewa zinazolenga watoto. Kwa mfano: Ulimwenguni, chini ya nusu ya Michango iliyoamuliwa Kitaifa (NDCs) inashughulikia mahitaji ya watoto na ni 23% tu iliyoonesha kuwa mchakato wa NDC ulikuwa shirikishi na ulihusisha vijana. Hata walio wachache, 2%, walionesha kuwa mchakato huo ulihusisha watoto. Ni 2.4% tu ya fedha za hali ya tabianchi kutoka katika fedha kuu za tabianchi za kimataifa zinaweza kuainishwa kama "zinazokabiliana na watoto" na kati ya miradi 591 iliyoidhinishwa katika kipindi cha miaka 17, kuanzia 2006 hadi 2023, ni mradi mmoja tu uliozingatia elimu kama lengo kuu.

SUALA LA WATOTO HALIZINGATIWI VYA KUTOSHA

Neno "watoto" linaonekana mara mbili pekee katika Ripoti ya Usanifu ya 2023 ya Ripoti ya Sita ya Tathmini ya IPCC, iliyotayarishwa na Jopo la Serikali Mbalimbali kuhusu Mabadiliko ya Tabianchi. Ripoti ya muhtasari ya Umoja wa Mataifa kuhusu mazungumzo ya kwanza ya kiufundi ya Global Stocktake, iliyochapishwa mwezi Septemba 2023, hairejelei katu “watoto” na inarejea “vijana” mara nne pekee yake tu.

Unaweza kusoma zaidi kuhusu kwa nini watoto duniani wanahitaji hatua za haraka kuhusu mabadiliko ya tabianchi: https://www.unicef.org/documents/children-need-urgent-action-climate-change. Kwa njia hiyo UNICEF inatoa wito kwa viongozi: Kujumuisha watoto katika Uamuzi wa Jalada la COP28 na kuitisha mazungumzo ya kitaalamu kuhusu watoto na mabadiliko ya hali ya hewa. Kujumuishwa katika Uamuzi wa Jalada kutasababisha mchakato muhimu wa ujumuishaji wa haki za watoto, wakati mchakato wa mazungumzo ya kitaalamu utahakikisha uelewa mpana wa athari zisizo na uwiano kwa watoto na chaguzi za Wanachama kuchukua hatua.

Kujumuisha usawa kwa watoto na vizazi katika Global Stocktake (GST)

Global Stocktake itasimamia mzunguko unaofuata wa uwasilishaji wa Michango Iliyodhamiriwa na Kitaifa (NDC) na ujumuishaji wa umakini mkubwa kwa watoto utaweka kielelezo cha kujumuishwa zaidi na kuzingatia katika NDC zote zijazo pia. Kujumuisha watoto na huduma muhimu zinazostahimili hali ya tabianchi katika uamuzi wa mwisho kuhusu Lengo la Kimataifa la Kukabiliana na Tabicnhi (GGA). Kuhakikisha kwamba maandishi ya uamuzi wa GGA yanajumuisha mapendekezo muhimu kwa watoto kutaimarisha utekelezaji wa urekebishaji wa huduma muhimu kwa watoto katika kila nchi kwa miaka. Kuhakikisha kwamba Hazina ya Hasara na Uharibifu na mipangilio yake ya ufadhili inakidhi mahitaji ya watoto na kwamba haki za watoto zimeunganishwa katika usimamizi na maamuzi ya Mfuko wa Hazina.

HASARA NA MZOZO WA TABIACHI

Hasara na uharibifu unaosababishwa na mzozo wa tabianchi unawakilisha dhuluma kubwa kati ya vizazi na ikijumuisha haki za watoto katika usimamizi na maamuzi ya Mfuko wa Hazina utahakikisha kwamba watoto wanazingatiwa na kushughulikiwa. Katika COP28, UNICEF itafanya kazi na zaidi ya watoto na wanaharakati 100 wa tabianchi wakiwemo kutoka nchi zilizoathiriwa zaidi na mzozo wa hali ya tabianchi. Masuala ambayo UNICEF inaakisi ni: Afya ya Mtoto: UNICEF imezindua ripoti ya Mtoto aliyebadilika, ambayo inaelezea jinsi afya ya watoto inavyoathiriwa na mabadiliko ya tabianchi na ina takwimu mpya juu ya jinsi na wapi Watoto wanakabiliwa na vitisho vinavyohusiana na maji ambayo huweka afya zao na ustawi katika hatari. Ripoti hiyo iligundua kuwa watoto milioni 739 wanakabiliwa na uhaba mkubwa au wa juu sana wa maji mnamo 2022.

USHIRIKI WA VIJANA WANAHARAKATI,DESEMBA 6

Ushiriki wa Vijana: Mkutano wa wanahabari wa watoto utafanyika tarehe 6 Desemba 2023 ambapo Balozi wa Ukarimu wa UNICEF Vanessa Nakate atawatambulisha wanaharakati wanne wa Tabianchi wa watoto kutoka duniani kote. Watoto watachukua nafasi katika chumba rasmi cha mkutano na waandishi wa habari kuzungumza kuhusu uzoefu wao katika COP28 na wito wao wa kuchukua hatua kwa viongozi wa dunia. Kwa mara ya kwanza katika COP28, kabla tu ya kuingia kiini cha majadiliano, wawasilishaji wa nchi watasikiliza watoto kutoka nchi 13 kupitia video zilizorekodiwa mapema zinazoelezea uzoefu wao na mabadiliko ya tabianchi.