Ֆրանչիսկոս Պապին նամակը Սուրբ Յովհաննէս Պօղոս Բ-ի «Ut unum sint» շրջաբերականի 25 ամեակին առթիւ։

25 Մայիս 2020-ին կը յիշատակուի երջանկայիշատակ Սուրբ Յովհաննէս Պօղոս Բ Քահանայապետին 24 մայիս  1995-ին հրապարակած համամիութեան նուիրուած «Ut unum sint» (Որպէսզի ամէնքը մի ըլլան) շրջաբերական նամակին 25 ամեակը, որուն առիթով Ֆրանչիսկոս Սրբազան Քահանայապետը եղբայրական նամակ մը յղեց Կարդինալ Քուրդ Քոխին՝ Քրիստոնեաներու միութեան խթանման Քահանայապետական խորհուրդի նախագահին։

Իմ թանկագին եղբայր Կարդինալ Քուրդ Քոխին

Քրիստոնեաների Միութեան Խթանման Քահանայապետական Խորհուրդի Նախագահ

Վաղը կը լրանայ քսանհինգ տարի այն օրից, երբ Սուրբ Յովհաննէս Պօղոս Բ Քահանայապետը ստորագրեց «Ut unum sint» Շրջաբերական Նամակը: Հայեացքն ուղղած դէպի հորիզոնը 2000 թուականի յոբելեանի՝ նրա ցանկութիւնն էր, որ երրորդ հազարամեակ տանող ճանապարհին Եկեղեցին մտքում ունենայ իր Վարդապետի եւ Տիրոջ ջերմեռանդ աղօթքը. «որ­պէս­զի ամէն­քը մի լի­նեն» (Յովհ. 17:21): Այս էր Շրջաբերականի գաղափարը, որն «անշրջելիօրէն» (UUS, n. 3) հաստատեց Կաթողիկէ Եկեղեցւոյ էկումենիկ (համամիութենական) գործունէութիւնը: Շրջաբերականը հրապարակուեց Տիրոջ Համբարձման Տօնին՝ շնորհիւ Սուրբ Հոգու, քանզի նա է, որ բազմազանութեան մէջ ստեղծում է միասնութիւն: Մենք յիշատակում եւ վերստին հաղորդում ենք այն Աստուծոյ Ժողովուրդին՝ այդ նոյն եկեղեցական եւ հոգեւոր համատեքստում:

Վատիկանեան Տիեզերական Բ Ժողովն ընդունեց, որ բոլոր քրիստոնեաների միջեւ միասնութեան վերահաստատման շարժումը «ծնունդ է առել Սուրբ Հոգու ներգործութեամբ» (Unitatis redintegratio, n. 1): Ժողովը հաստատեց նաեւ, թէ Սուրբ Հոգին է, որ «կեանք է հաղորդում շնորհների եւ ծառայութիւնների զանազանութեանը» եւ, որ «Սուրբ Հոգուց է սերում Եկեղեցւոյ միասնութիւնը» (նոյն տեղում՝ n. 2):  «Ut unum sint»-ը վերահաստատում է, որ «իրաւական տարբերութիւնները ամենեւին էլ չեն հակադրւում Եկեղեցւոյ միասնութեանը, ընդհակառակն, աւելացնում են նրա հեղինակութիւնը եւ մեծապէս նպաստում առաքելութեան իրականացմանը» (n. 50): Իրականում, «միայն Սուրբ Հոգին կարող է ծնունդ տալ ամէն տեսակ տարբերութիւն եւ զանազանութիւն, միեւնոյն ժամանակ՝ ներգործել միասնութեան հաստատման վրայ: […] Սուրբ Հոգին է, որ ներդաշնակութեան մէջ է պահում Եկեղեցին», եւ, ինչպէս Սուրբ Բարսեղ Մեծն է ասում. «Նա ինքը ներդաշնակութիւն է» (Քարոզ Սուրբ Հոգու Կաթողիկէ Մայր Տաճարում, Իսթանպուլ, 29 նոյեմբեր, 2014):

Շրջաբերականի հրապարակման այս տարելիցին գոհութիւն կը յայտնեմ Տիրոջը՝ մեզ ցոյց տուած այն ճանապարհի համար, որը մենք՝ որպէս քրիստոնեաներ, կարողացանք անցնել՝ փնտռելով լիակատար միասնութիւն: Ես ինքս կիսում եմ այն մարդկանց ողջամիտ անհամբերութիւնը, ովքեր երբեմն կարծում են, թէ մենք կարող էինք եւ պարտաւոր էինք աւելի մեծ ջանքեր գործադրել: Այնուամենայնիւ, չպէտք է սասանուեն մեր հաւատքը եւ ճանաչումը: Այս տասնամեակների ընթացքում բազմաթիւ քայլեր են ձեռնարկուել՝ դարմանելու բազմադարեայ վէրքերը, աւելացել են  փոխադարձ ճանաչումը եւ յարգանքը՝ ինչը նպաստել է արմատաւորուած նախապաշարմունքների յաղթահարմանը, ծաւալուել են աստուածաբանական եւ ողորմութեան երկխօսութիւններ: Այս ամէնը համագործակցութեան տարբեր դրսեւորումներ են կեանքում՝ համաձայն հովուական եւ մշակութային հայեցակէտերի: Այս պահին մտովի իմ սիրելի Եղբայրների հետ եմ, ովքեր քրիստոնէական տարբեր Եկեղեցիների եւ համայնքների առաջնորդներ են, ինչպէս նաեւ, քրիստոնէական տարբեր աւանդոյթների հետեւորդ բոլոր այն եղբայրների եւ քոյրերի հետ, ովքեր մեր ուղեկիցներն են այս ճանապարհին: Էմմաւուսի ճամփորդների նման՝ մենք նոյնպէս կարող ենք զգալ ներկայութիւնը Յարուցեալ Քրիստոսի, ով քայլում է մեր կողքին եւ մեկնում Սուրբ Գիրքը, Նրան ճանաչում ենք հաց կտրելու ժամանակ՝ Սուրբ Հաղորդութեան Սեղանը կիսելու սպասումով:

Կրկին իմ երախտագիտութիւնն եմ յայտնում բոլոր նրանց, ովքեր գործել եւ գործում են Վարչութեան կազմում՝ անվիճելի այս նպատակի գիտակցութիւնը Եկեղեցւոյ մէջ կենսունակ պահելու համար: Մասնաւորապէս կը ցանկանայի ողջունել վերջին երկու նախաձեռնութիւնները: Առաջինը, յառաջիկայ աշնանը, եպիսկոպոսների համար «Vademecum œcuménique»-ի հրատարակութիւնն է՝ որպէս խրախուսանք եւ ուղեցոյց նրանց էկումենիկ պարտականութիւնների իրականացման գործում: Իրականում, Եկեղեցւոյ միասնութեան համար ծառայութիւնը Եպիսկոպոսի առաքելութեան ամենակարեւոր հայեցակէտն է, որը «միասնութեան մշտական եւ տեսանելի հիմքն է» (Lumen gentium, n. 23 ; cfr CIC 383§3 ; CCEO 902-908): Երկրորդ նախաձեռնութիւնը «Acta Œcumenica» պարբերաթերթի լոյս ընծայումն է, որ վերականգնելով Վարչութեան Տեղեկատուական Ծառայութիւնը՝ աջակցում է բոլոր նրանց, ովքեր աշխատում են ի նպաստ միասնութեան:

Դէպի լիակատար միասնութիւն տանող ճանապարհին անհրաժեշտ է յիշել անցած ուղին, միեւնոյն ժամանակ՝ քննութեան առնել տեսանելի հորիզոնները, քանի որ «Ut unum sint» Շրջաբերական Նամակից հարց է ծագում. «Quanta est nobis via ?» (n. 77)՝ «Դեռ ի՞նչ ճանապարհ ունենք անցնելու»: Աներկբայ է մի բան. միասնութիւնը ոչ թէ արդիւնքն է մեր գործողութիւնների, այլ՝ շնորհը Սուրբ Հոգու: Այսուհանդերձ, «միասնութիւնը չի յայտնւում ճանապարհի վերջում՝ որպէս հրաշք, այլ՝ ի յայտ է գալիս Սուրբ Հոգու շնորհիւ՝ այս ուղին անցնելու ընթացքում» (Քարոզ Երեկոյեան Ժամերգութեան, Սուրբ Պօղոսի Տաճար, 25 յունուար, 2014): Ուստի, խնդրում ենք Սուրբ Հոգուն ուղղորդել մեր քայլերը, որպէսզի մեզանից իւրաքանչիւրը զգայ մի նոր ազդակ, որը կոչ է գործելու յանուն Եկեղեցւոյ էկումենիկ ձեռնարկի իրականացման, որպէսզի ներշնչի մեզ նոր մարգարէական գործերի, զօրացնի Քրիստոսի բոլոր հետեւորդների միջեւ եղբայրական ողորմութիւնը «եւ որ­պէս­զի աշ­խար­հն էլ հա­ւա­տայ» (Յովհ. 17:21) եւ, գովաբանուի անունը Հօր, որ Երկնքում է:

Վատիկան, 24 մայիս, 2020 թուական:

Թարգմանեց՝ Հրանուշ Սարգսեանը