ቅድስት መንበር የኒውክለር ኃይልን ለሰላማዊ አገልግሎት መጠቀምን እንደ ምትደግፍ አረጋገጠች!

በተባበሩት መንግስታት የቅድስት መንበር የልዑካን ቡድን ዋና ኃላፊ የሆኑት ሊቀ ጳጳስ ጋብሪኤሌ ካቺያ ከሐምሌ 25 እስከ ነሐሴ 20/2014 ዓ.ም በኒውዮርክ እየተካሄደ ባለው የኑክሌር ጦር መሳሪያዎች ስምምነት ላይ የፓርቲዎቹ አሥረኛው የግምገማ ጉባኤ ላይ ንግግር አድርገዋል።

የዚህ ዜና አቅራቢ መብራቱ ኃ/ጊዮርጊስ ቫቲካን

የቫቲካን የልዑካን ቡድን ሊቀ ጳጳስ የሆኑት ገብርኤሌ ካችያ በአሥረኛው የግምገማ ጉባኤ ላይ ባደረጉት ንግግር የአቶሚክ ኃይል ለሰላማዊ ዓላማ ብቻ መዋል እንዳለበት የቅድስት መንበር አቋም አስምረው ተናግረዋል።

ሊቀ ጳጳሱ ቅድስት መንበር በዚህ አጋጣሚ ለዓለም አቀፉ የአቶሚክ ኢነርጂ ኤጀንሲ ያላትን ቁርጠኝነት በማረጋገጥ የክልል አባላት ለኤጀንሲው የሚያደርጉትን ድጋፍ አጠናክረው እንዲቀጥሉ አሳስበዋል።

ጥቅሞች እና ጉዳቶች

የኒውክሌር ቴክኖሎጂ ካንሰርን በማከም፣ የሰብል ምርትን በማሻሻል፣ የውሃ አቅርቦትን በመቆጣጠርና በመጠበቅ እንዲሁም የውቅያኖስ ብክለትን በመቆጣጠር ለዘላቂ ልማት ያበረከተውን አስተዋፅኦ ጠቁመዋል።

“በታዳጊ አገሮች እና በእንግሊዘኛ ቋንቋ ምጻረ ቃል (IAEA ዓለም አቀፍ የአቶሚክ ኢነርጂ ኤጀንሲ) መካከል ያለው የአቅም ግንባታ ሽርክና ሁሉም ማለት ይቻላል ከእንደዚህ ዓይነት ማመልከቻዎች ተጠቃሚ እንዲሆኑ አስችሏል” ብለዋል ሊቀ ጳጳሱ።

ይሁን እንጂ እነዚህ ስኬቶች ቢኖሩም “የኑክሌር ቴክኖሎጂ መስፋፋት ያለችግርና አንዳንድ ከባድ ተግዳሮቶች እንዳልተከሰተ” ጠቁሟል።

የኑክሌር ኃይልን ለሰላም መጠቀም

"የኑክሌር ኃይልን በሰላማዊ መንገድ መጠቀምን ማረጋገጥ ማለት የኒውክሌር ሃይል፣ ልጥፋት እና የምርምር ተቋማት በጦርነት ላይ ኢላማ ማድረግ የለባቸውም፣ ይህም ጣቢያዎችን ወደ መስፋፋት ምንጭነት ሊለውጥ፣"ቆሻሻ ቦምቦችን" መፍጠር ወይም የአካባቢውን ማህበረሰቦች እና አካባቢን በራዲዮሎጂ ሊበክል ይችላል። አሁን ያለውንና የሚመጣውን ትውልድ ይጎዳል” ሲሉ ሊቀ ጳጳሱ አበክረው ተናግረዋል።

ይህንንም በማስመልከት የቅድስት መንበር የመጀመርያው የጄኔቫ ስምምነት ፕሮቶኮል 1 በኒውክሌር ኃይል ማመንጫዎች ላይ የሚፈጸሙ ጥቃቶችን የሚከለክል መሆኑን እና የሲቪል ቁሶችን መከላከል የኒውክሌር ተቋማትን ጥበቃን ጨምሮ በዓለም አቀፍ አጀንዳዎች ላይ ትልቅ ቦታ እንዲሰጠው አሳስቧል። ”

በተጨማሪም “እንዲህ ያሉት ጥረቶች ጦርነት እና ግጭት ለሚያስከትሉት ሁለተኛ የጎኒዮሽ መዘዞች ምላሽ መስጠት አለባቸው፤ ይህም የጦር መሳሪያዎች እንኳን ድምጻቸውን ለረጅም ጊዜ ቢያቆሙ እንኳን የኒውክለር የጦር መሳሪያዎች የሚያስከትሉት መዘዝ ለረጅም ጊዜ የሚቆይ ነው” ብሏል።

የጋራ ቤታችን

የጋራ ቤታችንን ለመጠበቅ ስንል ሊቀ ጳጳሱ እንዳሉት “የኑክሌር ቴክኖሎጂዎችን በሰላማዊ መንገድ መጠቀማቸው የበላይነትን ለመቆጣጠር በሚደረግ አካሄድ ሳይሆን በወጥ መንገድ ሊታሰብበት ይገባል” ብለዋል።

በመቀጠልም “የሰው ልጅን ሁለንተናዊ ልማት መከተል የቴክኖሎጂዎችን ማህበራዊ፣አካባቢያዊ እና የጤና ተጽኖዎችን መቅረፍ ይጠይቃል” ብለዋል።

ሊቀ ጳጳስ ካቺያ በኒውክሌር ሃይል ውስጥ ሊፈጠሩ የሚችሉ አዳዲስ ፈጠራዎች “በጤና፣ በአካባቢ እና በመጪው ትውልድ ላይ ምንም ጉዳት ሳያስከትሉ ከአየር ንብረት-ለውጥ ገለልተኛ ኃይልን የማቅረብን ቃል እንደሚገቡ ጠቁመዋል።

በተጨማሪም “ግዛቶች በኒውክሌር አደጋዎች እና በዩራኒየም ማዕድን ልማት ላይ አሉታዊ ተፅዕኖ ያላቸውን አካባቢዎች ለማስተካከል እርምጃዎችን መውሰድ አለባቸው፣ እንዲህ ባሉ ተፅዕኖዎች የተነሳ የሚሰቃዩ ማህበረሰቦችን ለመርዳት እና ለከፍተኛ ደረጃ ራዲዮአክቲቭ ቆሻሻ የረጅም ጊዜ ማከማቻ መፍትሄዎች ላይ መስማማት አለባቸው” በማለት አክለው ገልጸዋል።

በዚህ ረገድ ቅድስት መንበር በካዛኪስታን የአለማቀፍ የአቶሚክ ኃይል ኤጄንሲ በኩል በዝቅተኛ ደረጃ የበለጸገ ዩራኒየም ባንክ መከፈቱን በደስታ እንደምትቀበል እና የኒውክሌር ነዳጅ ዑደትን በተለይም ክፍሎቹ የመስፋፋት አደጋን የማይፈጥሩ የባለብዙ ወገንነት ርብርብ እንዲደረግ ቤተክርስቲያን ትጠይቃለች ብለዋል።

የኃላፊነት ሥነ-ምግባር

ሊቀ ጳጳስ ካቺያ ንግግራቸውን ሲያጠቃልሉ፣ አሁን ያሉትም ሆነ ወደፊት የሚመጡት ትውልዶች “በሰው ልጅ ቤተሰብ አንድነት ላይ የተመሰረተ ሰላማዊ የዓለም ሥርዓት ይገባቸዋል፣ በመከባበር፣ በመተባበር፣ በአብሮነት እና በርኅራኄ ላይ የተመሠረተ” በማለት አጽንኦት ሰጥተው ተንግረዋል።

“የፍርሀትን አመክንዮ በሃላፊነት ስነ-ምግባር የምንቃወምበት እና የመተማመን መንፈስን እና ልባዊ ውይይትን የምንፈጥርበት ጊዜ አሁን ነው” ሲሉም አሳስበዋል።