Կաթողիկէ Եկեղեցւոյ եւ Հայ ժողովուրդի պարծանք Երանաշնորհ Կարդինալ Աղաճանեան. Հաղորդաշար (46)

ԽԶ. Հաղորդում

Այսօրուայ հաղորդումի ընթացքին պիտի անդրադառնանք Հռոմի մէջ Վազգէն Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի տուած ճառին:

Հռոմ այցելութեան առթիւ, Ամենայն Հայոց Վազգէն Ա. Հայրապետը խորապէ՛ս զգացուած եղբայրական ջերմ ընդունելութենէն՝ հետեւեալ իմաստալից ճառը կու տայ ի լուր Սրբազան Քահանայապետին, Եկեղեցւոյ Հայրերուն և հիւրերուն. «Սիրելի եղբայր ի Քրիստոս, ձեզի կու գանք հեռու աշխարհէ մը, Ս. Գրական Արարատի երկրէն, Հայաստանէն և Ս. Քաղաք Էջմիածնէն, ծննդավայրը և բազմադարեան կեդրոնը Հայոց Քրիստոնէական հաւատքին: Հայ ժողովուրդն ու Եկեղեցին կը պահեն վկայութիւնները Ս. Թադէոս և Ս. Բարդողիմէոս Առաքեալներուն և Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչի ժամանակներէն, որոնց հոգեւոր ժառանգութեանց վրայ խարսխուած է Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցին:

Հայաստանեայց Եկեղեցին երջանիկ է մասնակցելու միութենական շարժման և քոյր եկեղեցիներու միատեղ յառաջ ընդանալու դէպի միութիւն Քրիստոսի սիրոյն մէջ, յենած իր հոգեւոր բազմադարեան ժառանգութեան և իր նուիրապետական կազմակերպութեան վրայ: Հայ Եկեղեցին ու հայ ժողովուրդը ողբերգական փորձառութիւնը ունին համաշխարհային առաջին պատերազմին, երբ 1915-ին, ամբողջ Արեւմտահայաստանը բնաջինջ եղաւ մօտ երկու միլիոն հայ քրիստնեաներու նահատակութեամբ, որ հանդիսացաւ 20-րդ դարու առաջին Ցեղասպանութիւնը: Մենք միշտ պիտի աղօթենք որ նման ողբերգութիւններ երբե՛ք չպատահին աշխարհի վրայ որեւէ տեղ և որեւէ ժողովուրդի:

Մենք կը խորհինք թէ բոլոր եկեղեցիները անհրաժեշտ է որ հաւաքուինք խոնարհութեամբ ու հաւատարմութեամբ աստուածային Վարդապետին շուրջ և հնազանդինք Անոր, կարենալու համար միացեալ աղօթքով ու աշխատանքով « հողմերը և ծովերը» հնազանդեցնել, որպէսզի դադարին փոթորիկները բոլոր և «Ըլլայ խաղաղութիւն մեծ»: Պատմութեան մեծագոյն հրաշքը պիտի հանդիսանայ երբ օր մը երկրի վրայ ապրող բոլոր մարդիկ հասնին այն գիտակցութեան բարձունքին՝ թէ բոլոր ազգերը անխտիր եղբայրներ են և Աստուծոյ ժողովուրդ: Թող Տէրը օրհնէ մեր ողջագուրումի այս օրը և առաջնորդէ մեզ որ իր կամքը կատարենք»:

Պատմական այցելութեան ընթացքին, երգեցին Քահանայապետական և հայ Լեւոնեան վարժարանի երգչախումբերը: Այս առթիւ՝ Կարդինալ Գրիգոր Պետրոս Աղաճանեան, Մեծաւոր ժողովուրդներու Աւետարանացման Ս. Ժողովին, եղբայրական ագապի մը կը կազմակերպէ ի պատիւ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսին և իր շքախումբին, և ի նեկայութեան Ծիրանաւոր Վիլլէպրանդսի՝ Նախագահ քրիստոնեաներու միութեան քարտուղարութեան, և այլ Կարդինալներու Լեւոնեան Ք. Հայ Վարժարանին մէջ:

Այս հացկերոյթին ներկայ կը գտնուի Ամենապատիւ Իգնատիոս Պետրոս ԺԶ. Պաթանեան Կաթողիկոս Պատրիարք, և այլ Եպիսկոպոսներ, Լեւոնեան Ք. Վարժարանի Մեծաւորներ, Զմմառեան և Մխիթարեան Հայրեր, ազգային և օտար բարերարներ և բարեկամներ:

Այս առթիւ, Վազգէն Ա. Կաթողիկոս հետեւեալ խօսքը կ'ուղղէ ներկաներուն. «Բառերը չեն կրնար արտայատել յուզումը զոր զգացինք երբ ներկայ եղանք Ս. Պետրոս տաճարի պատարագին. Շնորհակալութիւն Սրբազան Պապին, ձեր մեծ Քահանայապետին: Ապա անդրադառնալով իր ունեցած տպաւորութիւններուն կ'աւելցնէ. «Հռոմի մէջ մեր ունեցած հանդիպումները մեզ նոր եռանդով կը պատեն, ու մենք պիտի երթանք ու այդ եռանդը ձէթի նման Արագածի վրայ, ըստ աւանդութեան՝ ճառագայթող Լուսաւորչի կանթեղին մէջ պիտի դնենք, անոր ձէթը աւելցնելու համար»:

Արդարեւ, այս այցելութիւնը անմոռանալի յիշատակներ արձանագրած է Հռոմի և Հայ Եկեղեցիներու պատմութեան լուսաւոր էջերուն մէջ: Երեքշաբթի 12 Մայիս 1970-ին, Կարդինալ Աղաճանեան հրաժեշտի այցելութիւն կու տայ Վազգէն Ա. Կաթողիկոսին, Ս. Յովհաննէս Աշտարակի դահլիճին մէջ: Այնտեղ եղբայրական խօսակցութիւն և խորհրդածութիւն տեղի կ'ունենայ: Պատմական այս այցելութեան առթիւ, հայազգի Կարդինալը ոսկեձոյլ մետալ կը նուիրէ Վեհափառ Հայրապետին:

Վազգէն Ա. իր կարգին, Կարդինալ Աղաճանենաին կը նուիրէ Էջմիածնի տաճարին մեծադիր իւղանկարը: Նոյն օրը, կէսօրուան ժամերուն, Պօղոս Զ. Քահանայապետ եկեղեցական դասուն ընկերակցութեամբ՝ անձամբ կու գայ Ս. Յովհաննէս Աշատարակ ողջերթ մաղթելու Հայոց Հայրապետին:  Յետ կարճատեւ խորհրդակցութեան և գոհաբանական աղօթքի, Սրբազան Քահանայապետը Վազգէն Կաթողիկոսին կը յանձնէ Ս. Բարդողիմէոս Առաքեալի մասունքը պարունակող թանկագին մասնատուփը:

Այդ թանկագին մասունքին տուչութեան գաղափարը յղացուած էր նոյնինքն Կարդինալ Գրիգոր Պետրոս Աղաճանեանի կողմէ: Այս անկնկալ նուէրը մեծ յուզում կը պատճառէ Վեհափառ Հայրապետին, անոր համար մանաւանդ, որ նոյն սուրբ Առաքեալը համարուած է ըստ աւանդութեան հիմնադիր Հայ Եկեղեցւոյ: