ድለ

2024.11.13 Bishop Paul Tighe Asian Forum Indigenous living traditions 2024.11.13 Bishop Paul Tighe Asian Forum Indigenous living traditions 

ኣቡን ቲገ ቤተ-ክርስትያን ኣተሓሳስባ ደቀባትን ሲኖዳውነትን ክትቅበል ጸቂዖም

ጸሓፊ ናይ ቅድስቲ መንበር ብዛዕባ ጉዳያት ባህልን ትምህርትን ዝሓሊ ላዕለዋይ ቤትጽሕፈር ብፁዕ ኣቡን ፖል ቲገ ብዛዕባ ኣገዳስነት ሲኖዳውነትን ምምልላእ ፍልጠት ደቀባትን ኣብ ኣከባቢያውን ማሕበራውይን ጉዳያት ቤተ-ክርስትያን ዘለዋ ኣተሓሳስባ ኣጕልሑ።

ኣባ ተወልደ መብራህቱ - ሃገረ ቫቲካን

ጸሓፊ ላዕለዋይ ቤትጽሕፈት ባህልን ትምህርትን ቅድስቲ መንበር ዝዀኑ ብፁዕ ኣቡን ፖል ቲገ ማሕበረሰብ ደቀባት "ነቲ እዋናዊ ዝዀነ ቋንቋ ኣከባብያዊ ኽትዕ" ክጥቀሙሉ ኣይክእሉን ይኾኑ፣ ኰይኑ ግና ቤተ-ክርስትያን "ንኣረኣእያኦም ክትሰምዕን ከምኡ ውን ሰምዓ ድምጺ ክትኮኖም" ኣገዳሲ ምዃኑ ገሊጾም።

ኣቡን ቲገ ኣብቲ  ብዕለት 11 ሕዳር ኣብ ነፓል ብሓደ ኣብ እምነት እተመስረተ ጉጅለ እተወደበ "ብጽንባል ሲኖዳውነትን ከምኡ ውን ናይ ደቀባት ህያው ትውፊትን ኣብ ቤተ-ክርስትያን እስያ" ዘርእስቱ ብመስመር መርበብ ኢንተርነት እተኻይደ ካብ እስያ ዝመጹ ኣብ እተሳተፍዎ ዋዕላ ነዚ ሓሳብ እዚ ኣካፈሉ።

ኣቡን ቲገ ነቲ እቲ ዋዕላ ኣብ "ምጽንባል ሲኖዳልነትን ልምድታት ደቀባት እታ ብዕድመ ዝደፍአት ቤተ-ክርስትያን" ብምትኳሩ ነኣድዎም እዚ ድማ "ኣዝዩ ኣገዳሲ ተበግሶ" ክብሉ ሰመይዎ።

ነቶም ተኣከብቲ ኻብቶም "እተፈላለየ ኣነባብራ ዘለዎም እተፈላለየ ዋጋ ዘለዎ ኣገባብ ዘለዎም ንዓለምና እተፈላለየ ኣቀራርባ ዘለዎም" ሰባት ንኽመሃሩ ኣጋጣሚ ክኸፍተሎም ተማሕጸንዎም። ነቲ ርእሰ ሊቃነ ጳጳሳት ፍራንሲስ ብዛዕባ ሓንቲ "ካብ ገዛእ ርእሳ ወጺአ እትኸይድ ቤተ-ክርስትያን" ዝብል ዝለዎም ራእይ ውን ኣጕልሑ። ኣብ ክንዲ ኣብ ገዛእ ርእሳ ኣብ ጸገማትን እትዕጾ ቤተክርስቲያ ከም ዜጋታት ዓለም መጠን ኣብ ዓለም ምሉእ ብምሉእ እትጽመድን ምሉእ ብምሉእ እትነብርን ቤተ-ክርስትያን እያ።"

ኣቡን ቲገ ኣስዒቦም ኻብቲ ርእሰ ሊቃነ ጳጳሳት ፍራንቸስኮ ብ2015 ንምድሪ ብዛዕባ ምክንኻን ዚገልጽ ዝጸሓፍዋ ዓዋዲት መልእኽቲ ስቡህ ኣንተ  ብምጥቃስ "ሓንቲ ሓባራዊ ቤት ኢና እንክፍል " ኸምኡውን ውሕስነት ሓባራዊ ሓላፍነት ኪኸውን ከም ዘለዎ ገለጹ ።

ኣከባብያዊ ሸቶታት ንምውቃዕ ካብ "ተመራመርቲ ስነ-ፍልጠት ቍጠባውያን ፖለቲከይናታትን" ከምኡውን "ካብ ሃይማኖታዊ ድምጽታትናን ልምድታትናን ሓሳባትናን ጥበብናን ከምኡ ውን ሰብ ምዃን እንታይ ማለት ምዃኑ ካብ ዘሎና መረዳእታ" ኣበርክቶ ከም ዘድሊ ብምግላጽ እታ ዓዋዲት መልእኽቲ ቅዱስነቶም ኣብ ከመይ ዝበለ ኣትእስታት ከም እተተኵር ኣጕልሑ።

ኣቡን ቲገ ነቲ ማሕበረሰባት ደቀባት ዝህብዎ ምስትውዓል ብምንኣድ ድማ ከምዚ በሉ - "ሓደ ካብቲ [ርእሰ ሊቃነ ጳጳሳት ፍራንቸስኮ] ኣዘለዎም ኣረኣእያ እዚ ሕጂ ዘሎ ጸገማት ንሕና ምዕራባውያን... ንዓለም ከም ምንጪ እቲ እንምዝምዞ ነገራት ጌርና ኢና እንርእያ" በሉ።

ብኣንጻሩ ግን ብዙሓት ባህልታትን ደቀባትን ነታ ሃገር ከም "ቅዱስትን እንነብረላን ፍሉይ መሰል ኣብ ማሕበረሰብ እንረኽበላን ደኣ እምበር ብእተፈላለየ መገድታት ምሉእ ብምሉእ ክንጥቀመሉ ዘሎና ነገር ጥራይ" ገይሮም ከም ዘይርእይዋ ገለጹ።

ኣቡን ቲገ ከም ዘስመሩሉ "ኣብ ከምዚ ዝበለ ዘተ ክንኣቱ ኣሎና ... ካብ ልምድታትን ሓሳባትን ሰባት ሓድሓደ ግዜ ኸኣ ካብ ልምድታትና ኣጸቢቑ ንዝነውሐ ግዜ ዝጸንሐ ካብ ባህልታት ንኽንመሃር ናይ ሓቂ ክፉታት ምዃን የድሊ።"

ንቤተ-ክርስትያን "ተቐበልቲ ትምህርቲ" ብዝብል መንፈስ ነቲ ኣብ መንጎ ባህልታት ዝግበር ዘረ ክትቀርቦ ድማ ጻውዒት ኣቕረቡ።

ኣቡን ቲገ ነቶም ተጋእቲ ነቲ ርእሰ ሊቃነ ጳጳሳት ፍራንቸስኮ ኣብ ስቡህ ኣንተ እተዛረብዎ ቓላት ብምዝኽኻር ኣብኡ ኸኣ ደቂ ሰአብት "ንሰብኣዊ ህላወና ኽንፈትሖ ዘሎና ጸገም ጥራይ ዘይኰነስ ክንሓስበሉ ዘሎና ዘሐጕስ ምስጢር ገይሮም ክነብርዎ" ኣተባብዕዎም።

 

እዛ ዓንቀጽ እዚኣ ፈለማ ኣብ https://www.licas.news/ እያ ተሓቲማ ። ኵሉ መሰላት ደራሲ እተሓዝአ እዩ ። ብሳልሳይ ኣካል ዘይተፈቕደ ሕትመት ኣይፍቀድን እዩ ።

15 November 2024, 08:53