Papa tërheq vëmendjen për t’u ruajtur nga ideologjitë, në Kishë e në botë

R.SH. - Vatikan

Matteo Bruni:

Faleminderit Shenjtëri për këto ditë intensive takimi me këtë popull të vogël, të pasur me kulturë, në një tokë të madhe, siç e quajtët; e edhe me një  bashkësi të krishterë plot gjallëri, që e dëshmon fenë me freski. Gazetarët u interesuan për këtë vend, por kanë ende disa pyetje, që do të dëshironin t’i bënin.

PAPA:

“Mirëdita të gjithëve: ju falënderoj për shoqërinë. E, faleminderit për punën që bëtë. Duke e bërë të shihet, përmes mediave, edhe kulturën e këtij populli, historinë e tij! Faleminderit".

Jargalsaikhan Dambadarjaa (Gazeta Defacto):

Faleminderit shumë, Shenjtëria juaj, që vizituat Mongolinë. Kisha një pyetje: cili ishte objektivi juaj kryesor me këtë vizitë dhe a jeni i kënaqur me rezultatin e arritur?

        “Ideja për të vizituar Mongolinë më erdhi duke menduar për bashkësinë e e vogël katolike. Unë i bëj këto udhëtime pikërisht për të vizituar bashkësitë katolike si dhe për të hyrë në dialog me historinë e kulturën e popujve, me atë, që është mistika e një populli. Është e rëndësishme që ungjillizimi të mos konceptohet si prozelitizëm. Prozelitizmi gjithmonë kufizon. Papa Benedikti pati theksuar se feja nuk rritet nga prozelitizmi, por nga tërheqja. Kumti ungjillor hyn në dialog me kulturën. Mbasi ka ungjillëzim të kulturës dhe inkulturim të Ungjillit. E kjo, sepse edhe të krishterët i shprehin vlerat e tyre të krishtera me kulturën e popullit të tyre. E kjo është krejt e kundërta e asaj, që do të ishte  kolonizim fetar. Për mua udhëtimi synonte njohjen e këtij populli, dialogun me këtë popull, pranimin e kulturës së këtij populli dhe shoqërimin e Kishës në rrugëtimin e saj me shumë respekt për kulturën e këtij populli. E jam i kënaqur me rezultatin”.

Ulambadrakh Markhaakhuu (ULS Suld Tv)

Sot konflikti i qytetërimeve mund të zgjidhet vetëm me dialog, siç tha Shenjtëria juaj. A mund të sigurojë Ulan Bator një platformë për dialog ndërkombëtar ndërmjet Evropës dhe Azisë?

        “Besoj se po. Por ju keni një gjë shumë interesante, e cila  e favorizon këtë dialog. Më lejoni ta quaj "mistika e fqinjit të tretë", që ju bën të ecni përpara në politikën e fqinjësisë së tretë. Ju mendoni se Ulan Bator është kryeqyteti i një vendi larg detit, ndërsa toka juaj është ndërmjet dy fuqive të mëdha, Rusisë dhe Kinës. Dhe për këtë arsye mistika juaj është kërkimi i dialogut me "fqinjët e tretë": jo nga përbuzja për këta të dy, sepse keni marrëdhënie të mira me të dy, por nga dëshira për universalitet, për t'ia treguar vlerat tuaja gjithë botës, e edhe për t’i marrë vlerat e të tjerëve, duke krijuar kështu, frymën e dialogut! Është për t’u çuditur që në histori, kërkimi i tokave të tjera shpesh ngatërrohet me kolonializmin, ose me hyrjen për të sunduar, gjithmonë. Në vend të kësaj ju, me këtë mistikë të fqinjit të tretë, keni filozofinë për të kërkuar dialog. Më pëlqeu shumë kjo shprehje e fqinjit të tretë. Është pasuria juaj”.

Cristina Cabrejas (EFE)

Ju dje i dërguat një mesazh popullit kinez, ndërsa katolikëve u kërkuat të jenë qytetarë të mirë, edhe pasi autoritetet e vendit nuk i lejuan ipeshkvijtë të vinin në Mongoli. Si janë, në këto çaste, marrëdhëniet me Kinën? A ka ndonjë lajm të ri për udhëtimin e kardinalit Zuppi në Pekin dhe për misionin në Ukrainë?

        “Misioni i kardinalit Zuppi është mision paqeje që ia kam caktuar unë. Dhe ai bëri një plan, që përfshinte vizitat në Moskë, Kiev, Shtetet e Bashkuara dhe madje edhe në Pekin. Kardinali Zuppi është dialogues i madh, me vizion universal, ka në historinë e tij përvojën e punës së kryer në Mozambik në kërkimin e paqes dhe për këtë arsye e dërgova. Marrëdhëniet me Kinën janë shumë të respektueshme, shumë të respektueshme. Personalisht kam admirim të madh për popullin kinez, kanali është shumë i hapur, për emrimin e ipeshkvijve ka një komision që punon me qeverinë kineze dhe Vatikanin, pastaj ka shumë, a më mirë të themi, disa priftërinj katolikë ose intelektualë katolik, që shpesh ftohen për të dhënë mësime në universitetet kineze. Besoj se duhet të ecim përpara në aspektin fetar, që të kuptojmë më shumë dhe që qytetarët kinezë të mos mendojnë se Kisha nuk e pranon kulturën dhe vlerat e tyre ose se Kisha varet nga një fuqi tjetër e huaj. Komisioni i kryesuar nga kardinali Parolin po ecën mirë në këtë rrugë miqësore: po bëjnë një punë të mirë, edhe nga ana kineze, marrëdhëniet janë në rrugë të mbarë. Kam respekt të madh për popullin kinez".

Gerard O'Connell (Revista Amerika)

Shenjtëri, në këto çaste marrëdhëniet ndërmjet Vietnamit dhe Selisë së Shenjtë janë shumë pozitive e, kohët e fundit, kanë bërë një hap të rëndësishëm përpara, Shumë katolikë vietnamezë kërkojnë që Ju t'i vizitoni, siç bëtë në Mongoli. A ka ndonjë mundësi tani për ta vizituar edhe Vietnamin? E ftesë nga qeveria? E Ju, a planifikoni shtegtime të reja?

         “Vietnami është një nga përvojat shumë të bukura të dialogut, që ka pasur Kisha kohët e fundit. Ndjehet simpatia në dialog. Të dyja palët kanë pasur vullnetin e mirë për të kuptuar njëri-tjetrin dhe për të kërkuar mënyra të ecin përpara. Ka pasur edhe probleme, por në Vietnam besoj se herët a vonë problemet do të kapërcehen. Pak kohë më parë folëm lirisht me Presidentin e Vietnamit. Unë jam shumë entuziast për marrëdhëniet me Vietnamin. Ata kanë bërë një punë të mirë prej vitesh. Më kujtohet, katër vjet më parë, një grup parlamentarësh vietnamezë erdhi për vizitë: një dialog i këndshëm me ta, shumë i respektueshëm. Kur hapet një kulturë, ekziston mundësia e dialogut, ndërsa kur ka mbyllje apo dyshime, dialogu është shumë i vështirë. Me Vietnamin dialogu është i hapur, me pluset dhe minuset e tij, por i hapur dhe dalëngadalë po ecim përpara. Kishte disa probleme, por ato u zgjidhën. Në udhëtimin në Vietnam, nëse nuk shkoj unë, do të shkojë me siguri Gjoni XXIV. Është e sigurt se do të shkojë, sepse është tokë që meriton të përparojë, tokë që ka gjithë simpatinë time. Përsa u përket shtegtimeve të tjera, është Marseja dhe, më pas, dikush, në një vend të vogël në Evropë. Po shohim nëse mund ta bëjmë, por, të them të vërtetën, tani për mua nuk është aq e lehtë të bësh udhëtime, sa ishte në fillim, kam disa kufizime në ecje dhe kjo më pengon. Por, të shohim”.

Fausto Gasparroni (ANSA)

Shenjtëria juaj, kohët e fundit, kanë shkaktuar diskutime deklaratat tuaja për të rinjtë katolikë rusë lidhur me Nënën e madhe Rusi, me trashëgiminë e figurave si Pjetri i madh dhe Katerina II. Janë pohime që - le të themi - i kanë acaruar shumë ukrainasit, për shembull, kanë pasur pasoja edhe në sferën diplomatike dhe janë parë, deri diku, pothuajse si ekzaltim i imperializmit rus dhe si një lloj miratimi i politikave të presidentit rus Putin. Doja t'ju pyesja, përse e keni ndjerë nevojën t'i bëni këto deklarata, nëse e keni vlerësuar mundësinë për t'i bërë ato, nëse do t'i përsërisnit; e sa për të qenë të qartë, a mund të na thoni se çfarë mendoni për imperializmat dhe në veçanti për atë rus?

         “Të themi se ku ndodhi kjo: në një dialog me të rinjtë rusë. E në fund të dialogut u dhashë një mesazh, një mesazh që e përsëris gjithmonë: të marrin në dorë trashëgiminë e tyre. Pika e parë: merrni në dorë trashëgiminë tuaj. Të njëjtën gjë e them kudo. Më këtë këndvështrim, përpiqem të nxis dialogun ndërmjet gjyshërve dhe nipërve: që trashëgiminë ta marrin nipërit. Këtë e them kudo dhe ky ishte mesazhi. Një hap i dytë, për ta shpjeguar trashëgiminë: vërtet, thashë idenë e Rusisë së madhe, sepse trashëgimia ruse është shumë e mirë, është shumë e bukur. Mendoni për fushën e letrave, fushën e muzikës, për të mbërritur deri tek Dostojevski, që sot na flet për humanizëm të maturuar; Rusia e mori përsipër këtë humanizëm, i cili u zhvillua në art dhe letërsi. Ky do të ishte një plan i dytë, kur fola për trashëgiminë, apo jo? I treti, ndoshta, nuk ishte edhe aq i përshtatshëm, por duke folur për Rusinë e madhe në kuptimin jo aq gjeografik se sa kulturor, m'u kujtua ç’kemi mësuar në shkollë: Pjetri I, Katerina II. Dhe erdhi ky element i tretë, i cili ndoshta nuk është plotësisht i drejtë. S’e di. Le të na e thonë historianët. Por ishte një shtesë, që më erdhi në mendje, sepse e kam studiuar në shkollë. Të rinjve rusë u thashë të marrin në dorë trashëgiminë e tyre, që do të thotë të mos e blejnë diku tjetër. Merrni trashëgiminë tuaj. Dhe çfarë trashëgimie ka Rusia e madhe: kultura ruse ka një bukuri e një thellësi të jashtëzakonshme; dhe nuk duhet të zhduket, për shkak të problemeve politike. Keni pasur vite të errëta në Rusi, por trashëgimia ka mbetur gjithmonë e tillë. Pastaj, ju flisni për imperializëm. Unë s’mendova për imperializmin kur i thashë ato fjalë, fola për kulturën dhe transmetimi i kulturës nuk është kurrë imperializëm, kurrë; është gjithmonë dialog, për këtë po flisja. Është e vërtetë që ka imperializma, të cilat duan ta imponojnë ideologjinë e tyre. E, këtu po ndalem: kur kultura distilohet dhe kthehet në ideologji, ky është helm. Kultura përdoret, por e distiluar në ideologji. Duhet bërë dallimi, kur është kultura e një populli dhe kur janë ideologjitë, që lindin më pas përmes ndonjë filozofi, ose ndonjë politikani të atij populli. E këtë e them për të gjithë, edhe për Kishën. Shpesh, brenda Kishës hyjnë ideologji, të cilat e shkëpusin atë nga jeta që zë fill nga rrënjët e shkon përpjetë; e shkëpusin Kishën nga dikimi i Shpirtit Shenjt. Një ideologji e paaftë të mishërohet mbetet vetëm ide. Ideologjia i hap vend vetes dhe kthehet në politikë, zakonisht bëhet diktaturë, apo jo? Bëhet paaftësi për dialog, për të ecur përpara me kulturat. Këtë bëjnë imperializmat. Imperializmi konsolidohet gjithmonë mbi bazën e një ideologjie. Edhe në Kishë duhet të bëjmë dallim ndërmjet doktrinës dhe ideologjisë: doktrina e vërtetë nuk është kurrë ideologji, kurrë; rrënjoset në popullin besnik të Zotit; përkundrazi, ideologjia është e shkëputur nga realiteti, e shkëputur nga populli... Nuk e di nëse u përgjigja".

Robert Messner (DPA)

Mirëdita. Një pyetje lidhur me pjesën e dytë të Laudato si'. A mund të kuptohet si solidaritet me aktivistët e mbrojtjes së ambientit si ata të shoqatës “Brezi i fundit”, që bën protesta spektakolare? Ndoshta, keni ndonjë mesazh për aktivistët e rinj, që dalin rrugëve për manifestime?

         “Më në përgjithësi: nuk ulem me këta ekstremistë. Por të rinjtë janë të shqetësuar. Një shkencëtar i mirë italian - kishim një takim në Akademi - mbajti një fjalim të bukur dhe përfundoi kështu: "Nuk do të doja që mbesa ime, e cila lindi dje, të jetojë në një botë kaq të shëmtuar pas tridhjetë vitesh". Të rinjtë mendojnë për të ardhmen. Prandaj, dua që të luftojnë si duhet. Por kur hyn ideologjia, ose presioni politik, nuk funksionon. Nxitja ime Apostolike do të publikohet në ditën e Shën Françeskut, më 4 tetor, dhe është përmbledhje e ngjarjeve që nga konferenca për klimën e Parisit, e cila  ndoshta ka qenë më frytdhënësja deri më sot. Ka disa lajme mbi disa konferenca të tilla, sepse disa çështje nuk janë zgjidhur ende e është urgjente të zgjidhen. Nuk është aq e gjatë sa Laudato si', por ideja është të vijohet Laudato si' me gjëra të reja dhe me një analizë të situatës".

Etienne Loraillère (KTO TV)

Ju dëshironi një Kishë sinodale, në Mongoli dhe në botë. Asambleja e tetorit është tashmë fryt i punës së popullit të Zotit. Si mund të përfshihen në këtë etapë të pagëzuarit nga e gjithë bota? Si mund të shmanget polarizimi ideologjik? Dhe a do të jenë në gjendje pjesëmarrësit të flasin dhe të ndajnë publikisht atë që po përjetojnë, për t’i lejuar të gjithë të ecin me ta? Apo i gjithë procesi do të jetë sekret?

        “Ju thatë si të shmangen presionet ideologjike. Nuk ka vend për ideologji në Sinod, është tjetër dinamikë. Sinodi është dialog, ndërmjet të pagëzuarve, ndërmjet anëtarëve të Kishës, për jetën e Kishës, për dialogun me botën, për problemet, që prekin njerëzimin sot. Por kur mendohet ndonjë rrugë ideologjike, Sinodi merr fund. Nuk ka vend për ideologji në Sinod, ka vend për dialog. Konfrontim me njëri-tjetrin, ndërmjet vëllezërve dhe motrave, konfrontim me doktrinën e Kishës. Të ecim përpara. Dua të nënvizoj se sinodalitetin nuk ekam shpikur unë: ishte Shën Pali VI. Kur përfundoi Koncili II i Vatikanit, ai e kuptoi se në Perëndim Kisha e kishte humbur përmasën sinodale; Kisha Lindore e ka atë. Për këtë ai themeloi Sekretarinë e Sinodit të Ipeshkvijve, e cila në këto 60 vite e ka çuar përpara reflektimin sinodal, me progres të vazhdueshëm. Në 50-vjetorin e këtij vendimi të Shën Palit VI, unë nënshkrova dhe publikova një dokument mbi Sinodin, mbi përparimet që janë bërë. Tani ka arritur në një nivel të konsiderueshëm, prandaj, mendova se është shumë të kemi një Sinod për sinodalitetin, që nuk është gjë e re, është gjë e vjetër, Kisha Lindore e ka pasur gjithmonë. Por si ta jetojmë sinodalitetin? Si të krishterë. E, siç thashë më parë, pa rënë në ideologji. Procesi i asamblesë: ka një gjë, që duhet ta ruajmë, atmosferën sinodalale. Nuk është shfaqje televizive, ku flitet për gjithçka. Jo! Ka një moment fetar, ka një moment shkëmbimi fetar. Në ndërhyrjet sinodale do të flitet nga tre deri në katër minuta secili, pastaj, tre fjalime dhe pastaj, tre deri në katër minuta heshtje, për lutjen. Pa këtë frymë lutjeje nuk ka sinodalitet, është politikë, parlamentarizëm. Sinodi nuk është parlament. Përsa i përket sekretit: ka një departament të kryesuar nga doktor Ruffini, i cili është këtu, dhe i cili do të japë njoftime për shtyp për ecurinë e Sinodit. Në një Sinod është e nevojshme të ruhet feja dhe liria e njerëzve që flasin. Për këtë do të ketë një komision, kryesuar nga doktor Ruffini, i cili do të japë informacion për ecurinë e Sinodit".

Antonio PELAYO (Vida Nueva)

Atë i Shenjtë, sapo folët për Sinodin dhe të gjithë mendojmë se ky Sinod ngjall shumë kuriozitet dhe interes. Fatkeqësisht, zgjon edhe kundërshti në ambiente të ndryshme katolike. I referohem në veçanti, një libri me hyrjen e kardinalit Burke, i cili thotë se Sinodi është kutia e Pandorës, nga e cila do të vijnë të gjitha fatkeqësitë për Kishën. Çfarë mendoni për këtë qëndrim? Do të përgënjeshtrohet nga realiteti apo do ta kushtëzojë Sinodin?

        "Nuk e di nëse e kam thënë tashmë një herë. Disa muaj më parë mora në telefon një Karmel. "Si ia kalojnë murgeshat, Nënë Eprore?" Nuk ishte Karmel italian. Eprorja m’u përgjigj e, në fund, më tha: “Shenjtëria juaj, kemi frikë nga Sinodi”. "Ç’ka bërë vaki? - i them me shaka - doni të dërgoni ndonjë murgeshë në Sinod?” "Jo, kemi frikë se mos ndryshon doktrina". Nuk është hera e parë që e dëgjoj këtë ide… ​​Por nëse shikoni rrënjët e saj, do të gjeni ideologji. Gjithmonë, kur ndokush dëshiron ta ndërpresë rrugën e bashkimit në Kishë, ajo që e ndërpret është ideologjia. Ata, që e akuzojnë Kishën për lloj-lloj gjërash, kurrë nuk e akuzojnë atë për diçka, që është e vërtetë: mëkatin. Kurrë nuk i thonë mëkatare... Mbrojnë një doktrinë në thonjëza, e cila është si uji i distiluar, nuk ka shije dhe nuk është doktrina e vërtetë katolike e Besojmës. E, shpesh, shkandullon; ashtu siç shkandullon ideja se Zoti u mishërua, se Zoti u bë Njeri, që Zoja e ruajti virgjërinë. Kjo shkandullon".

Cindy Wooden (CNS)

Mirëdita Shenjtëria juaj, do të doja ta pasoj pyetjen e kolegut francez për Sinodin dhe informacionin. Shumë besimtarë laikë i kanë kushtuar shumë kohë, lutje, kanë folur e kanë dëgjuar. Duan të dinë ç’do të ndodhë gjatë Sinodit, gjatë asamblesë. Folët për përvojën tuaj të Sinodit, kur disa rregulltarë thanë "të mos vihet kjo", "nuk mund të thuhet ajo...". Ne gazetarët nuk mund të marrim pjesë as në asamble e as në sesionet e përgjithshme. Si mund të sigurohemi se ç’ka na thuhet është e vërtetë? Nuk ka mundësi të jeni pak më të hapur me gazetarët?

        "Tejet të hapur e dashur, tejet të hapur! Ka një komision, kryesuar nga Ruffini, që do të japë lajmet çdo ditë, por më hapur nuk di... dhe është mirë që ky komision t’i respektojë kontributet e të gjithëve dhe do të përpiqet të mos bëjë thashetheme, por të thotë gjërat për ecurinë sinodale, që janë konstruktive për Kishën. Nëse ndokush i do lajmet të tipit: ky u mërzit me atë tjetrin për këtë ose atë arsye, këto janë thashetheme politike. Komisioni ka një detyrë jo të lehtë, sepse duhet të thotë: sot reflektimi është ky, shkon nga kjo anë e, kështu, të transmetojë frymën kishtare, jo politike. Parlamenti ndryshon nga Sinodi. Mos harroni se protagonist i Sinodit është Shpirti Shenjt. E si ta transmetojmë këtë? Për këtë duhet të transmetohet ecuria kishtare".

Vincenzo Romeo (RAI TG 2)

Mirëdita Shenjtëri. Ju jeni Papa i periferisë dhe periferitë, sidomos në Itali, vuajnë shumë. Kemi pasur episode shumë shqetësuese dhune, degradimi... për shembull pranë Napolit, një famullitar, don Patriciello, ju ftoi edhe të shkoni atje, pastaj në Palermo... Ç’mund të bëhet, sipas jush? Juvizituat “villas miserias” në Buenos Aires, prandaj e keni këtë përvojë. Edhe kryeministrja italiane shkoi në njërën nga këto periferi, po diskutohet shumë. Çfarë mund të bëhet, çfarë mund të bëjnë Kisha dhe institucionet e shtetit për ta kapërcyer këtë degradim dhe për t’u siguruar që periferitë të jenë vërtet pjesë e vendit?

        “Me këtë, ti flet për periferitë, që janë lagje barakash: duhet të shkohet atje dhe të punohet, siç bëhej në Buenos Aires me meshtarët, që shërbenin në ato vende: një ekip priftërinjsh me një ipeshkëv ndihmës në krye dhe kështu punohet. Duhet ta kemi mendjen të hapur për këtë, të gjitha qeveritë e botës, sepse ka vërtet periferi tragjike. I kthehem një periferie shkandulluese, që po përpiqen ta fshehin: ajo e Rohingya-ve. Rohingya-t vuajnë, nuk janë të krishterë, janë myslimanë, por vuajnë sepse janë kthyer në periferi, janë përzënë. Duhet t’i shohim llojet e ndryshme të periferive dhe të mësojmë se në periferi realiteti njerëzor është më i dukshëm e më pak i sofistikuar – (ka edhe çaste të këqija, nuk dua t'i idealizoj - por aty, realiteti njerëzor perceptohet më mirë. Një filozof ka thënë diçka, që më bën shumë përshtypje: “Realiteti kuptohet më mirë nga periferia”, aty kuptohet. Duhet të dialogojmë me periferitë dhe qeveritë duhet të mendojnë një drejtësi të vërtetë shoqërore me periferitë e ndryshme, edhe me periferitë ideologjike. Të dialogohet me to, sepse shpesh, është një lloj periferie e mefshtë ideologjike ajo, që shkakton edhe periferitë e shoqërisë. Bota e periferive nuk është e lehtë. Faleminderit".