Kërko

2022.09.16 L’icona “Yly Dala Anasy”, la “Madre della Grande steppa”, dell’artista kazako, Dosbol Kasymov 2022.09.16 L’icona “Yly Dala Anasy”, la “Madre della Grande steppa”, dell’artista kazako, Dosbol Kasymov 

Papa Françesku bekon Zojën e stepave të Kazakistanit

Françesku, në përfundim të shtegtimit të tij apostolik, me lejën e bashkësisë katolike të Kazakistanit, bekoi Zojën e Stepave. Ikona nderohet në shenjtëroren më të madhe mariane të Azisë Qendrore. Punë e frymëzuar nga “dashuria për Nënën”. E bekuar nga Papa!

R. SH. - Vatikan

Në çastin e përshëndetjes me bashkësinë katolike vendase dhe me të gjithë Kazakistanin, Papa Françesku bekoi ikonën e madhe “Yly Dala Anasy”, “Nënën e Stepave të Mëdha”, vendosur në Kishën më të madhe mariane në Ozornoe, në Azinë Qendrore, për të cilën katolikët vendas kanë devocion të veçantë. Autori i ikonës është artisti kazak Dosbol Kasymov, i cili e kujtoi përvojën e kësaj vepre të veçantë, në Catholic-kazachstan.

Dashuria për Nënën, burim frymëzimi për vepra arti

Burimi i parë i frymëzimit për ikonën - rrëfen autori - ishte “dashuria për Nënën”, të cilën e ndjejnë burrat e të gjitha kulturave, ndonëse me nuanca të veçanta. Tradita kazake e quan nënën “Ana”. Në pikturë Maria mban në duar Krishtin Fëmijë, të veshur me petkun kombëtar, që quhet "chapan", duke parashikuar të ardhmen e tij si burrë, ndërsa ajo vetë, e veshur me “kimeshek”, petk i grave të martuara, që e mbajnë nënat pas lindjes së fëmijës së tyre të parë. Nuk është fustan luksoz, por megjithatë, nxjerr në pah bukurinë dhe dinjitetin e gruas së përvuajtur, gruas së varfër të stepës.

I pyetur sesa kohë iu desh për ta përfunduar ikonën, Kasymov shpjegon se “në një farë mënyre, e punoi gjatë gjithë jetës së tij”, se është vepra e tij më e përkryer, figurë, që mishëron tërë frymën e tij krijuese”. E tani, edhe ikonë e bekuar nga vetë Papa.

Në kulturën kazake, Nëna, për antonomazi, është “Umay”, rojtarja e gjithë krijimit, gjë që pasqyrohet në shpirtin e të gjitha nënave të tokës, të vetmet qenie të afta për ta bashkuar njerëzimin.

Zoja është e pakohë

Përballë fytyrës së Nënës ndjen “dashuri, butësi, madje edhe shqetësim”. Të duket sikur do të dalë nga piktura, për të hyrë në jetën e njerëzve, që kanë aq shumë nevojë për praninë e saj. E edhe prej kanuneve artistike dhe kufijve njerëzorë. Është e pakohë: “ikonë për jetë të jetës". Në ikonën e Ozornoe, besimi i krishterë në Nënën e Zotit shprehet sipas kanuneve të artit kazak. Artisti, që e deshi pikërisht kështu, pohon: “Kënaqem kur shoh se  Zoja komunikon me nënat tona. Me gratë e stepave”.

Këngëtari i Nënës së Stepave

I lidhur me Nënën e Stepave është edhe këngëtari të famshëm bashkëkohor kazak, Dimash Kudaybergen, i cili “këndon për t’u kuptuar nga çdo njeri mbi dhe, ndaj duhet e duartrokitet kudo”. E kjo, sepse “arti i vërtetë flet me një gjuhë të kuptueshme për çdo qenie njerëzore, për të gjithë botën”: qoftë fjalë, a ngjyrë, a tingull! Frymëzimi është proces i natyrshëm në të cilin historia vetjake shkrihet me atë të njerëzve të vet si dhe me burimet e shumta të jashtme, që nuk mund të shpjegohen me fjalë. Atëhere rroftë paleta, ngjyrat, mermeri, tingujt…  

Bekimi i Papës

Bekimi i Françeskut ishte një çast tronditës. Papa i ftoi të gjithë  të jenë misionarë të paqes dhe të dashurisë. E në këtë ditë, ndërmjet tyre e me ta, edhe Papa iu lut “Nënës së Stepave” të nxjerrë nga i Biri, që e mban me shumë dashuri ndër krahë, hirin e madh të paqes, aq të dëshiruar sot nga e gjithë bota!

16 shtator 2022, 16:52