Numri i katolikëve në botë vazhdon të rritet: më 2021, 1 miliard e 378 milionë
R. SH. - Vatikan
Vjetari Papnor 2023 dhe Annuarium Statisticum Ecclesiae 2021, të hartuara nga Zyra Qendrore e Statistikave të Kishës, botuar nga shtëpia botuese e Vatikanit, po shpërndahen aktualisht në librari
Duke lexuar të dhënat e Annuario Pontificio, mund të njihemi me jetën e Kishës Katolike në botë, duke nisur nga 1 dhjetori 2021, deri më 30 nëntor 2022. Gjatë kësaj periudhe u krijuan 4 ipeshkvni (3 dioqeza dhe një heparki); u bashkuan dy dioqeza; një prelaturë territoriale u ngrit në një dioqezë, ndërsa një dioqezë tjetër u bë ekzarkat apostolik.
Annuarium Statisticum Ecclesiae ofron të dhëna mbi dinamikat kryesore që karakterizojnë veprimin baritor të Kishës Katolike në 3030 rrethet kishtare të planetit.
Më poshtë janë disa shënime mbi aspektet sasiore që duket se përbëjnë tendencat më të qarta dhe më të rëndësishme për Kishën Katolike ndërmjet viteve 2020 dhe 2021.
Në nivel global, numri i katolikëve të pagëzuar u rrit nga 1,360 milion në 2020 në 1,378 milion në 2021, me një ndryshim relativ prej +1.3%. Kjo rritje është vetëm pak më e ulët se ajo e popullsisë së Tokës, e cila u rrit në të njëjtën periudhë nga 7,667 në 7,786 milionë, me një variacion pozitiv, pra, prej 1.6%.
Rritjet duhen parë lidhur në mënyra të ndryshme e në situatat e ndryshme kontinentale: ndërsa në Afrikë ka një rritje prej 3,1% të katolikëve, në ekstremin e kundërt, në Evropë gjendja është e pandryshueshme; vlen të përmenden rritjet në Azi (+0,99) dhe Amerikë (+1,01%). Që nga viti 2021, katolikët përbëjnë 17.67% të popullsisë së botës. Numri i katolikëve ka mbetur praktikisht i pandryshuar vitet e fundit, duke nxjerrë në pah stabilitetin në përhapjen e katolikëve. Përqindja më e lartë është në Amerikë me 64,1 katolikë për 100 banorë, e ndjekur nga ajo e Evropës me 39,6 katolikë, ajo e Oqeanisë me 25,9 dhe ajo e Afrikës me 19, 4; më e ulët, në Azi me 3.3 katolikë për 100 banorë, siç dihet, për shkak të përhapjes së madhe të konfesioneve jo të krishtera në këtë kontinent.
Duke e parë numrin e katolikëve të pranishëm në zona të ndryshme kontinentale në krahasim me totalin e botës, në periudhën dyvjeçare, konfirmohet tendenca drejt rritjes në Afrikë (numri i katolikëve rritet nga 18.9% në 19.3% të tyre. në mbarë botën) dhe rënia, në viset evropiane, gjë që ndikon me rënien e përqindjes së totalit botëror në vitin 2021 nga 21,1% në 2020, me tri pikë më pak. Edhe nëse vërehet një rënie shumë e lehtë në vitin 2021, Amerika mbetet kontinenti të cilit i përkasin 48% e katolikëve në botë. Prej tyre, pothuajse 57% banojnë në Amerikën e Jugut, 27% vetëm në Brazil, vendi me numrin më të lartë të katolikëve të pagëzuar në botë: pothuajse 180 milionë njësi të popullsisë braziliane janë të fesë katolike. Edhe në kontinentin aziatik numri i katolikëve është mesatarisht në rritje. Me një peshë prej mbi 59% të popullsisë së planetit, mbetet, për sa i përket katolikëve, rreth 11% në këtë periudhë. Në Oqeani, pesha e katolikëve në totalin botëror mbetet e qëndrueshme, edhe pse arrin vetëm në 0.8% të popullsisë botërore.
Të dhënat më të fundit, duke iu referuar vitit 2021, tregojnë se numri i klerikëve në botë arrin në shifrën 462.388: 5.340 ipeshkvij, 407.872 priftërinj dhe 49.176 diakonë të përhershëm. Krahasuar me vitin 2020, numri i klerikëve zbret me 0.39%.
Numri i ipeshkvijve nga 5,363 në 2020 - zbret në 5,340, në 2021. Rënia prek Amerikën (nga 2,022 në 2,000), Azinë (nga 810 në 806), Evropën (nga 1,678 në 1,676) dhe Oqeaninë (nga 1,3135) , ndërsa Afrika shënon rritje me 7 prelatë. Në veçanti, në Amerikën e Veriut ka një rritje prej 3 ipeshkvijsh, ndërsa në pjesën tjetër të kontinentit vërehen variacione të kundërta: pothuajse e qëndrueshme në pjesën qendrore, me rënie mjaft të theksuar (24 njësi) në pjesën jugore.
Përqindja e ipeshkvijve sipas kontinentit në këtë periudhë mbetet e qëndrueshme: në veçanti, në vitin 2021 i gjithë kontinenti amerikan numëron 37.5% të të gjithë ipeshkvijve të botës, i ndjekur nga Evropa me 31.4%, nga Azia me 15.1%, nga Afrika. me 13.6% dhe nga Oqeania me 2.4%
Shpërndarja sipas kontinentit e numrit të katolikëve për ipeshkëv është më homogjene dhe e ekuilibruar, duke kaluar mesatarisht nga 254,000 në 258,000 katolikë ndërmjet viteve 2020 dhe 2021: Afrika dhe Azia, kontinente në të cilat përhapja e katolicizmit ka treguar dinamikë më të madhe, kanë prirjen të konvergojnë drejt mesatares.
Vlerësimi i numrit të priftërinjve për çdo ipeshkëv është i dobishëm për angazhimet baritore, me të cilat duhet të përballet çdo peshkop në çdo kontinent. Në nivel botëror, ky raport u ul në periudhën dyvjeçare nga 77 në 76 priftërinj për ipeshkëv, duke nxjerrë në pah një ekuilibër më të mirë sasior në realitetin kontinental, ndërmjet priftërinjve dhe ipeshkvijve, me kalimin e kohës ndërmjet fillimit dhe fundit të periudhës së vëzhgimit.
Numri i priftërinjve, në përgjithësi në mbarë botën, arriti nga 410,219 njësi në 2020 - në 407,872 në 2021, me një rënie prej 0,57%. Megjithatë, kur analizohet veçmas pjesa e priftërinjve dioqezanë dhe ajo e priftërinjve rregulltarë, konstatohet se kundrejt një rënieje prej 0,32% të të parëve, këta të fundit pësojnë një rënie prej 1,1%. Në kontinente të ndryshme variacionet janë të kundërta: Evropa dhe Afrika, por edhe Azia janë në pozita të njëjta. Ndërsa në Evropë ka një rënie të priftërinjve dioqezanë dhe priftërinjve regulltarë (e edhe në Amerikë ka rënie në të dy grupet e priftërinjve), nga ana tjetër në Afrikë dhe Azi ka rritje të priftërinjve të të dy grupeve. Në Afrikë numri i priftërinjve dioqezanë u rrit nga 35,561 në 36,535, me një rritje relative prej 2,74%, ndërsa numri i priftërinjve rregulltarë me 3,65%. Në Azi, numri i priftërinjve shënoi një rritje të përgjithshme prej 1.0% gjatë periudhës dyvjeçare të shqyrtuar. Në Oqeani ka një rritje vetëm prej 0,2%, megjithatë kontigjenti prej 4,496 njësive në 2020 rritet deri në 4,507 në 2021.
Shpërndarja në përqindje e priftërinjve sipas kontinenteve tregon ndryshime të ndjeshme në periudhën dyvjeçare të marrë në konsideratë. Në Evropë, ndonëse me peshën më të lartë, numri i priftërinjve ka prirjen të zvogëlohet me kalimin e kohës: në vitin 2020, 164,000 priftërinjtë përfaqësonin pothuajse 40% të totalit të grupit kishtar, ndërsa një vit më vonë ata ranë në 39.3 %. Afrika dhe Azia, përkundrazi, po fitojnë terren, duke arritur në një përqindje prej 30.3% të totalit botëror në vitin 2021: nga 29.6% - në 2020. Me kalimin e kohës, Amerika dhe Oqeania kanë një përqindje të qëndrueshme rreth 29% dhe pak më shumë. 1%, respektivisht.
Ndjehet një raport i ndryshëm ndërmjet numrit të katolikëve dhe numrit të priftërinjve: ky indeks shkon në nivel botëror nga 3,314 në 2020 në 3,373 në 2021. Krahasuar me vlerën mesatare botërore, ngarkesat më të rënda në 2021 ndodhen në Amerikë (5,534) dhe Afrikë (5,101). Nën mesataren botërore, Oqeania (me 2,437 katolikë për prift), Azia (2,137) dhe Evropa (1,784) janë vendosur në rend zbritës.
Dinamikë evolucionare e rëndësishme dhe inkurajuese: numri i diakonëve në botë shkon nga 48,635 në 49,176 njësi, me një rritje relative prej 1.1%. Rritja ndodh kudo, megjithatë ritmet e rritjes janë të ndryshme nga kontinenti në kontinent. Evropa dhe Amerika regjistrojnë rritjen më të rëndësishme numerike. Numri i diakonëve evropianë, me 15,170 njësi në vitin 2020, arrin në 15,438 njësi në vitin 2021. Në Amerikë, prej 32,226 në 2020 rritet në 2021 në 32,373 njësi. Vetëm këto dy kontinente përbëjnë më shumë se 97% të numrit global të planetit, ndërsa çka mbetet, ndahet ndërmjet Afrikës, Azisë dhe Oqeanisë. Ritmi i rritjes është më i ngadaltë në Azi dhe në Oqeani veçanërisht. Ky zhvillim shumë i diferencuar i kontinenteve të ndryshme ka bërë që rritja e përqindjes së diakonëve të ndryshojë mjaft gjatë periudhës së kujtuar: për shembull, në Evropë në fillim të periudhës përqindja përbënte 31.2% të totalit planetar, ndërsa në vitin 2021 do të kalojë në 31.4%. Në mënyrë korrelative, në Amerikë, ku ekziston një grup tjetër konsistent i diakonëve të përhershëm, ka një rënie relative (nga 66,3% në 65,8%).
Veprimtaria baritore e klerikëve mbështetet nga figura të tjera të operatorëve fetarë: këtyre u kushtojmë vëzhgimet e mëposhtme.
Tendenca e tkurrjes që ka prekur grupin e besimtarëve të deklaruar jo priftërinj prej disa vitesh vazhdon: në mbarë botën, në vitin 2020 ishin 50.569 njësi, që ranë në 49.774 në vitin 2021, me një ndryshim prej 1.6%. Një rënie e ndjeshme vërehet në Evropë (-4,1%), në Amerikën e Veriut (-3,6%) dhe në Oqeani (-10,3%), e palëvizshëme në Azi. Numri i besimtarëve të deklaruar fetarë po jo priftërinj rritet në Afrikë (+2 ,2% ), me ndikim në totalin global. Pesha e besimtarëve fetarë që nuk janë priftërinj në Afrikë dhe Azi e kalon përqindjen e pranishme në Amerikë me 71%. Evropa vazhdon të ruajë peshën më të lartë relative (27.9%), por në rënie, krahasuar me vitin 2020.
Në vitin 2021, rregulltaret përfaqësojnë një popullsi totale prej 608,958 njësish, afërsisht 33% e pranishme në Evropë, e ndjekur nga Azia që ka 175,494 murgesha dhe Amerika që arrin në 145,206. Krahasuar me vitin 2020, grupi pëson një rënie prej 1.7%. Rënia ka të bëjë me tre kontinente (Evropë, Amerikë dhe Oqeani), me variacione negative madje të konsiderueshme (rreth -3.5%). Rrjedhimisht, pjesa e rregulltareve në Afrikë dhe Azi në totalin botëror shkon nga 41,1% në 42,3%, në kundërshtim me Evropën dhe Amerikën, ku ulet nga 57,8% në 56,7%.
Tendenca kohore për numrin e seminaristëve kryesorë që mund të vërehen në botë, duke filluar nga viti 2013, tregon një rënie të pandërprerë që vazhdon edhe në vitin 2021. Në këtë vit numërohen 109,895 seminaristë, 61% dioqezanë dhe 39% rregulltarë. Krahasuar me vitin 2020 pati një rënie prej 1.8%. Rënia ndodh pothuajse në të gjitha ndarjet territoriale: numri i seminaristëve po rritet vetëm në Afrikë, ku u regjistrua një rritje prej vetëm 0.6% ndërmjet viteve 2020 dhe 2021. Në Amerikën e Veriut ka një tendencë mjaft të theksuar rënieje (-5.8% në periudhën dyvjeçare). Nga ana tjetër e kontinentit amerikan vërehet një tkurrje më e vogël (-1,8%). Në Evropë dhe Azi, seminaristët pësojnë rënie përkatësisht prej 5.8% dhe 1.6%, në periudhën dyvjeçare. Për rrjedhojë, vihet re një ulje e rolit të kontinentit evropian në rritjen e mundshme të rinovimit të strukturës meshtarake, me një peshë që kalon nga 13.6% në pak më shumë se 13% të totalit botëror. Amerika e Veriut gjithashtu ka regjistruar një rënie në peshë, duke shkuar nga një pjesë prej 4.6% në 2020 në 4.4% në 2021. Pjesa tjetër e kontinentit amerikan në totalin botëror mbetet praktikisht e pandryshuar gjatë periudhës dyvjeçare. Nga ana tjetër, pesha e Afrikës dhe Azisë po rritet, duke arritur në 60.1% të të gjithë seminaristëve kryesorë. Oqeania përfaqëson vetëm 0.9% të totalit, por me një rritje të lehtë.
Duke krahasuar numrin e seminaristëve kryesorë me numrin e popullsisë katolike, hidhet edhe më shumë dritë mbi shkallën e nivelit të arritur nga thirrjet në fund të periudhës dyvjeçare. Në vitin 2020 kishte 8.23 seminaristë kryesorë për 100,000 katolikë në të gjithë kontinentet, ndërsa numri në fund të vitit 2021 është 7.99. Situata më e favorshme u shënua në vitin 2021 në Azi (me 20,96 seminaristë për njëqind mijë katolikë), në Afrikë (me 12,75) dhe në Oqeani (8,76). Numri i thirrjeve është shumë më i ulët në viset e mbetura, ku vlera 5.01 për Evropën i kundërvihet 4.13 në Amerikën e Jugut.
Edhe në lidhje me numrin e priftërinjve të pranishëm, thirrjet janë në rënie. Nëse numri i kandidatëve në botë në vitin 2020 ishte i barabartë me 27.27 për 100 priftërinj, në vitin 2021 koeficienti bie në 26.94. Ky tregues, i cili mund të interpretohet si matës i potencialit për qëndrueshmëri në shërbimin efektiv baritor, ndryshon sipas zonës kontinentale. Duke krahasuar vlerat e vëzhguara në vitin 2021 në kontinente të ndryshme me 12.5 seminaristë për 100 priftërinj të pranishëm, vihet re se sot për sot Evropa, duke numëruar më pak se 9 kandidatë për çdo 100 priftërinj në vitin 2021, mbetet e vetmja zonë kontinentale nën përqindjen e zëvendësimit, duke konfirmuar kështu vazhdimin e një situate rënieje të thirrjeve meshtarake, që ulet me 888 njësi, që nga viti 2020. Kontinenti me koeficientin më të favorshëm mbetet ai afrikan, në të cilin numri prej 100 priftërinjsh përkon me atë të më se 65 seminaristëve në vitin 2021, edhe me seminaristë të filozofisë dhe teologjisë, por edhe ai aziatik (me 44,79 seminaristë për 100 priftërinj). Në nivelin e nënkontinenteve, Amerika e Veriut është gjithashtu nën vlerën e pragut, me një raport seminaristësh dhe priftërinjsh të barabartë me 11.21%.
