Nowe zapisy Księgi VI Kodeksu Prawa Kanonicznego

Krzysztof Ołdakowski SJ – Watykan

Zmiany wprowadzone w księdze VI odpowiadają zasadniczo trzem kryteriom przewodnim. Po pierwsze następuje uszczegółowienie norm karnych, którego wcześniej nie było, w celu zapewnienia precyzyjnych oraz jasnych wskazówek dla tych, którzy mają je stosować. Przestępstwa są teraz lepiej określone, a kary zostały wyczerpująco wymienione w kanonie 1336. Drugim kryterium, które przyświecało reformie jest ochrona wspólnoty oraz troska o naprawę skandalu oraz zadośćuczynienie za wyrządzone szkody. Nowe teksty przewidują nałożenie nakazu karnego oraz wszczęcie procedury karnej. Trzecim celem jest zapewnienie pasterzom niezbędnych środków do zapobiegania przestępstwom i możliwości interweniowania na czas w celu naprawienia sytuacji, które mogłyby stać się poważniejsze, nie rezygnując jednak z koniecznych środków dla ochrony zasady domniemanej niewinności.

Bp Arrieta zwrócił uwagę, że do Kodeksu zostały włączone przestępstwa, które w ostatnich latach zostały opisane w ustawach specjalnych, takie jak próba wyświęcania kobiet, nagrywanie spowiedzi oraz świętokradcza konsekracja eucharystyczna. Do Kodeksu zostały również włączone niektóre przypadki obecne w Kodeksie z 1917 roku. Chodzi m. in. korupcję w sprawowaniu urzędu, udzielanie sakramentów osobom, które mają zakaz ich udzielania, ukrywanie przed prawowitą władzą wszelkich nieprawidłowości lub cenzur w przyjmowaniu święceń. Do nich należy dodać kilka nowych przypadków, takich jak np. naruszenie tajemnicy papieskiej; zaniechanie obowiązku wykonania wyroku lub dekretu karnego; zaniedbanie powinności zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa oraz bezprawne porzucenie posługi.

Wskazuje się także przestępstwa o charakterze finansowym, takie jak alienacja dóbr kościelnych bez wymaganej konsultacji lub przestępstwa popełnione z poważnej winy lub znaczące zaniedbania w administracji. Ponadto określono nowe przestępstwo, które jest przewidziane dla duchownego lub zakonnika, który „oprócz przypadków już przewidzianych przez prawo, popełnia przestępstwo w sprawach gospodarczych - także w sferze cywilnej - lub poważnie narusza przepisy zawarte w kan. 285 § 4” zabraniającego duchownym zarządzania majątkiem bez pozwolenia ordynariusza.