Papież o znaczeniu pociechy duchowej w procesie rozeznawania

„Czym jest pocieszenie duchowe? Jest to głębokie doświadczenie wewnętrznej radości, które pozwala dostrzec obecność Boga we wszystkich rzeczach; umacnia wiarę i nadzieję, a także zdolność do czynienia dobra – mówił Ojciec Święty. - Osoba, która doświadcza pocieszenia, nie poddaje się w obliczu trudności, ponieważ doświadcza pokoju, który jest silniejszy od próby. Jest więc wielkim darem dla życia duchowego i dla całego życia jako takiego. Pociecha to wewnętrzne poruszenie, które dotyka głębi nas samych. Nie jest efektowna, lecz łagodna, delikatna jak kropla wody, która spływa na gąbkę (por. św. Ignacy z Loyoli, Ćwiczenia duchowe, 335): człowiek czuje się otoczony obecnością Boga, w sposób, który zawsze szanuje jego wolność. Nie jest to nigdy coś kakofonicznego, starającego się przymusić naszą wolę, nie jest to także jakaś przelotna euforia: przeciwnie, także ubolewanie - na przykład z powodu własnych grzechów - może stać się powodem pocieszenia.“

„Pociecha dotyczy przede wszystkim nadziei, jest skierowana ku przyszłości, wyznacza nam drogę, pozwala podjąć inicjatywy, które do tej pory zawsze były odkładane, albo nawet nie wyobrażane, jak chrzest Edyty Stein – mówił Franciszek. - Pocieszenia duchowego nie da się «pilotować», nie da się go zaprogramować na życzenie, jest ono darem Ducha Świętego: pozwala na zażyłość z Bogiem, która zdaje się niwelować odległości. Ale bądźmy uważni. Musimy odróżnić pocieszenie, które jest od Boga, od fałszywych pociech. W życiu duchowym dokonuje się coś podobnego do tego, co ma miejsce w wytworach człowieka: są oryginały i są podróbki. Jeśli prawdziwe pocieszenie jest jak kropla na gąbce, delikatne i intymne, to jego imitacje są bardziej hałaśliwe i rzucające się w oczy; są czystym entuzjazmem, są słomianym ogniem, bez treści, prowadzą do skoncentrowania się na sobie a nie do dbania o innych. Fałszywe pocieszenie ostatecznie pozostawia nas pustymi, dalekimi od centrum naszego istnienia. Dlatego właśnie trzeba rozeznawać, także gdy czujemy się pocieszeni. Bo fałszywe pocieszenie może stać się zagrożeniem, jeśli szukamy go jako celu samego w sobie, obsesyjnie, a zapominamy o Panu. Jak powiedziałby św. Bernard, szuka się pocieszeń Boga, a nie szuka się Boga dającego pocieszenia.“