Մահացած է տուտուկի արքան՝ Ճիւան Գասպարեանը

Մահացած է աշխարհահռչակ տուտուկահար Ջիւան Գասպարեանը: Այս մասին Դիմատետրի գրառումով մը յայտնած է տուտուկահարի թոռը` Ջիւան Գասպարեան կրտսերը:

Աշխարհահռչակ տուտուկահարը 92 տարեկան էր:

Ճիւան Գասպարեանը ծնած է Կոտայքի մարզի Սոլակ գիւղին մէջ՝ 1928 թուականին։ Դժուար մանկութիւն ունեցած է, մայրը վաղ մահացած է, հայրը Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին զինուոր եղած է։ Այդ պատճառով ալ մեծցած է որբանոցի մէջ։

Տուտուկ սկսած է նուագել վեց տարեկանէն՝ առանց դասաւանդումի։ 1947 թուականին մեկնած է Մոսկուա ազգային սիրողական համոյթի հետ, ուր համերգէն ետք Սթալինէն ստացած է Փոպետա ժամացոյց։ 1949 թուականին միացած է Թաթուլ Ալթունեանի անուան Հայկական ժողովրդական երգի-պարի պետական անսամպլի Ազգային երգ ու պարի համոյթին, եւ իր առաջին մասնագիտական հանդիպումը՝ որպէս մենակատար նշանադրութիւնը եղած է Երեւանեան երաժշտասիրական նուագախմբի հետ, քանի դեռ նոթաները կարդալ չէր գիտեր։

1956 թուականին ստացած է առաջին մրցանակը, 1959 թուականին՝ առաջին ոսկեայ մետալը Չորրորդ Միջազգային փառատօնին՝ ՄԱԿԳՄի (UNESCO) հովանաւորութեան տակ։ Նոյն մրցոյթին մասնակցելով, 1962 թուականին ստացած է արծաթէ մետալ, 1973 թուականին՝ պրոնզէ, 1973 թուականին արժանացած է ՀՀ Ազգային արուեստագէտ պատուաւոր կոչման։

Բազում մրցանակներէ եւ պարգեւներէ բացի 2006 թուականին ներկայացուած է ԱՄՆ «Կրեմմի» միջազգային երաժշտական մրցանակի: 

1988 թուականէն սկսած է միջազգային երաժշտական գործունէութիւնը։ Նոյն թուականին Պրաիան Ինոն, պատահաբար լսելով երաժշտապետի ներկայացումը Մոսկուայի մէջ, որոշած է անոր Լոնտոն հրաւիրել։ Փիթըր Կապրիէլը անոր նուագը օգտագործած է Մարթին Սքորսեզէի ֆիլմին մէջ՝ «Քրիստոսի վերջին գայթակղութիւնը»։ Համագործակցած է Քրոնոս Քուարթեթի եւ Լոս Անճելոսի Երաժշտասիրական Օրքեսթրայի հետ։

Ճիւան Գասպարեանը մասնակցած է համաշխարհային ճանաչում վայելած ֆիլմերու երաժշտութիւններու ստեղծման` «Քրիստոսի վերջին չարչարանքները» (1988 թ., ԱՄՆ), «Ռոնին» (1998 թ., ԱՄՆ), «Օնեկին» (1999 թ., ԱՄՆ), «Կլատիյէյթըր» (2000 թ., ԱՄՆ), «Սիրանա» (2005 թ., ԱՄՆ), «Արիւնոտ ադամանդ» (2006 թ., ԱՄՆ), «Ձիւն եւ մոխիր» (2015 թ., Ռուսաստան) եւ այլն։

Թողարկած է աւելի քան 20 ձայնասկաւառակ, ունի աւելի քան 1000 ձայնագրութիւններ, նուագած է շուրջ 20 հազար համերգներու ընթացքին։

Քաղուած «Արեւելք» էն