Пантыфік: малітва павінна развіваць у верніку адказнасць

Падчас агульнай аўдыенцыі, якая 21 кастрычніка 2020 г. прайшла ў ватыканскай Зале Паўла VI, Францішак працягнуў катэхетычны цыкл, прысвечаны малітве. Як і на мінулым тыдні, ён засяродзіў увагу вернікаў на Кнізе Псальмаў.

Святы Айцец заўважыў, што ў біблейскай паэзіі часта ўзгадваецца адмоўная постаць “бязбожнага”, чалавека, які жыве так, нібыта Бог не існуе. Гэта асоба без адчування трансцэндэнтнасці, з няспыннай высакамернасцю, без паважання рэакцыі іншых.

Па гэтай прычыне Кніга Псальмаў прапануе малітву як фундаментальна важную для жыцця. Зварот да абсалюту і трансцэндэнтнасці – што настаўнікі аскетызму называюць “святой бояззю Божай” – гэта тое, што робіць нас цалкам гуманнымі, гэта мяжа, якая ратуе нас ад саміх сябе, не дазваляючы ісці па жыцці па-драпежніцку, пражэрліва. Калі малітва шчырая і зыходзіць з сэрца, яна дазваляе бачыць рэчаіснасць вачыма Бога, - падкрэсліў Францішак.

“Калі молімся, усё набывае глыбіню (…), нібыта Бог бярэ ўсё ў свае рукі і пераўтварае. Найгоршую паслугу, якую можам зрабіць Богу, а таксама чалавеку, гэта маліцца са стомленасцю, у сілу звычкі… Не! Маліцца трэба сэрцам. Малітва – гэта цэнтр жыцця. З малітвай таксама брат і сястра становяцца важнымі. Старадаўняе прыслоўе першых хрысціянскіх манахаў гучала так: “Шчаслівы манах, які ўсякага чалавека лічыць нібыта богам пасля Бога”. Хто пакланяецца Богу, той любіць Яго дзяцей. Хто паважае Бога, паважае людзей”, - сказаў Пантыфік.

“Мы бачылі, што ў псальмах не заўсёды ўжываюцца далікатныя і ласкавыя словы. Тым не менш, усе гэтыя малітвы выкарыстоўваліся спачатку ў ерузалемскай святыні, а потым у сінагогах; нават самыя прыватныя і асабістыя. Катэхізіс Каталіцкага Касцёла кажа так: “Славесная разнастайнасць малітвы псальмаў нараджаецца адначасова ў літургіі Святыні і ў сэрцы чалавека” (2588). Такім чынам асабістая малітва чэрпаецца і сілкуецца спачатку з малітвы народа Ізраіля, а потым, малітвы народа Касцёла”, - нагадаў Святы Айцец.

Папа заўважыў, што таксама псальмы, тэксты якіх прамаўляюць ад першай асобы і выражаюць яе самыя глыбокія думкі і праблемы, з’яўляюцца калектыўнай спадчынай. Імі могуць маліцца ўсе за ўсіх.

Святы Айцец падкрэсліў, што ў малітве псальмаў заўсёды прысутнічае свет: з іх гучыць Боскае абяцанне збаўлення самых слабых, папярэджанне пра небяспеку зямных багаццяў, Божы позірк на гісторыю.

“Дзе ёсць Бог, там павінен быць чалавек”, - падкрэсліў Пантыфік. Ён нагадаў словы з Першага паслання св. Яна: “Хто не любіць свайго брата, якога бачыць, не можа любіць Бога, якога не бачыць”.

“Бог не выносіць “атэізму” людзей, якія ігнаруюць Боскі вобраз у кожным чалавеку. Гэта штодзённы атэізм: маўляў, я веру ў Бога, але да іншых людзей захоўваю дыстанцыю і нават дазваляю сабе ненавідзець іх. Гэта практычны атэізм. Непрызнанне чалавека ў якасці вобразу Бога – гэта блюзнерства, праява нянавісці, найгоршая абраза, якую можна здзейсніць у адносінах да Святыні і алтара”, - падкрэсліў Папа.

Завяршаючы катэхезу, Святы Айцец пажадаў вернікам, каб малітва псальмамі дапамагла ім не трапіць у спакусу “бязбожнасці”: жыцця, дзе не існуе ні Бога, ні бедных.