ር.ሊ.ጳ ፍራንቸስኮስ አረጋውያን እምነትን በማስተላለፍ ረገድ የማይተካ ሚና አላቸው አሉ!

ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት ፍራንቸስኮስ ዘወትር ረቡዕ እለት በቫቲክን በሚገኘው በጳውሎስ 6ኛ የስብሰባ አዳራሽ ለሚሰበሰቡ ምዕመናን የጠቅላላ የትምህርተ ክርስቶስ አስተምህሮ እንደሚያደርጉ የሚታወቅ ሲሆን በዚህም መሰረት ቅዱስነታቸው በመጋቢት 14/2014 ዓ.ም ያደርጉት የጠቅላላ የትምህርተ ክርስቶስ አስተምህሮ ከዚህ ቀደም በአረጋዊያን ዙሪያ ላይ ማድረግ ጀምረውት ከነበረው አስተምህሮ ቀጣይ ክፍል እንደ ነበረ የተገለጸ ሲሆን አረጋውያን እምነትን በማስተላለፍ ረገድ የማይተካ ሚና አላቸው ማለታቸው ተገልጿል።

የዚህ ዝግጅት አቅራቢ መብራቱ ኃ/ጊዮርጊስ ቫቲካን

በእለቱ የተነበበው የእግዚአብሔር ቃል

“ከዚያም በኋላ እግዚአብሔር ሙሴን “ለአብርሃም፣ ለይስሐቅና ለያዕቆብ፣ ለዘሮቻችሁ እሰጣለሁ’ ብዬ በመሐላ ቃል የገባሁላቸው ምድር ይህች ናት። በዐይንህ እንድታያት አድርጌአለሁ፤ ነገር ግን ወደዚያ አትሻገርም” አለው። እግዚአብሔር እንደ ተናገረው የእግዚአብሔር አገልጋይ ሙሴ በሞዓብ ምድር ሞተ። በሞዓብ ምድር በቤተ ፌጎር ፊት ለፊት ባለው ሸለቆ ቀበረው፤ ይሁን እንጂ መቃብሩ የት እንደሆነ እስከ ዛሬ ማንም አያውቅም። ሙሴ በሞተ ጊዜ ዕድሜው መቶ ሃያ ዓመት ነበር፤ ሆኖም ዐይኑ አልፈዘዘም፤ ጒልበቱም አልደከመም። የልቅሶውና የሐዘኑ ጊዜ እስኪያበቃ ድረስ እስራኤላውያን በሞዓብ ሜዳ ሠላሳ ቀን አለቀሱለት። ሙሴ እጆቹን ጭኖበት ነበርና፣ የነዌ ልጅ ኢያሱ በጥበብ መንፈስ ተሞላ። ስለዚህ እስራኤላውያን አደመጡት፤ እግዚአብሔር ሙሴን አዞት የነበረውንም ሁሉ አደረጉ” (ዘዳግም 34፡4-9)።

ክቡራን እና ክቡራት የዝግጅቶቻችን ተከታታዮች ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት ፍራንቸስኮስ በወቅቱ ያደረጉትን አስተምህሮ ሙሉ ይዘቱን እንደሚከተለው እናቀርበዋለን እንድትከታተሉን ከወዲሁ እንጋብዛለን።  

የተወደዳችሁ ወንድሞቼ እና እህቶቼ እንደምን አረፈዳችሁ!

በመጽሃፍ ቅዱስ ውስጥ ስለ አረጋዊው ሙሴ ሞት የሚናገረው መንፈሳዊ ኑዛዜ “የሙሴ መዝሙር” ተብሎ ይጠራል። ይህ መዝሙር በመጀመሪያ እና ከሁሉም በላይ የሚያምር የእምነት ኑዛዜ ነው፣ እናም እንዲህ ይላል፤ " እኔ የእግዚአብሔርን (ያህዌ) ስም ዐውጃለሁ፤ የአምላካችንን (ኤሎሂም) ታላቅነት አወድሱ! እርሱ ዐለት፣ ሥራውም ፍጹም ነው፤ መንገዱም ሁሉ ትክክል ነው፤ የማይሳሳት ታማኝ አምላክ፣ ቀጥተኛና ጻድቅ አምላክም (ኤሎሂም) እርሱ ነው (ዘዳ 32፡3-4)። ነገር ግን በአብርሃም፣ በይስሐቅ እና በያዕቆብ አምላክ በማመን የተፈጠሩት ሰዎች ጀብዱ ከእግዚአብሔር ጋር የኖረ የታሪክ ትውስታ ነው። ከዚያም ሙሴ ደግሞ እግዚአብሔርን ሲማረር እና ሲበሳጭ አስታውሶ እንዲህ አለ፡- ታማኝነቱ ያለማቋረጥ የሚፈተነው በህዝቡ ክህደት ነው። የታመነው አምላክ እና ታማኝ ያልሆኑ ሰዎች ምላሽ፣ ሰዎች የእግዚአብሔርን ታማኝነት ለመፈተሽ እንደሚፈልጉ የሚታወቅ ሲሆን እናም እሱ ሁል ጊዜ ታማኝ፣ ለህዝቡ ቅርብ ነው።

ሙሴ ይህን የእምነት ኑዛዜ በተናገረ ጊዜ፣ እሱ በተስፋይቱ ምድር ደፍ ላይ ነበር፣ እናም ደግሞ ህይወቱም ልታርፍ ነው። ዕድሜው መቶ ሀያ ዓመት ነበር፣ በማለት የእድሜው ቁጥር ከፍ እንዳለ ተገልጿል፣ "ዓይኑ ግን አልደነዘዘም" (ዘዳግም 34፡7)። ያ የማየት፣ የማስተዋል፣ ነገር ግን በምሳሌያዊ ሁኔታ የማየት ችሎታ፣ አረጋውያን እንደሚያደርጉት፣ ነገሮችን ማየት የሚችሉት፣ የነገሮችን በጣም ሥር ነቀል ትርጉም ማየት ይችላሉ። የእይታ ህያውነት ውድ ስጦታ ነው፡ የረዥም ጊዜ የህይወት እና የእምነት ልምድ ትሩፋትን አስፈላጊ በሆነ ግልጽነት ለማስተላለፍ ያስችለዋል። ሙሴ ታሪክ አይቶ ታሪክን ያስተላልፋል፣ አረጋውያን ታሪክ አይተው ታሪክን ያስተላልፋሉ።

ይህ ግልጽነት የተሰጠው እርጅና ሊከተለው ላለው ትውልድ ውድ ስጦታ ነው። የኖረውን የእምነት ታሪክ በግል እና በቀጥታ ማዳመጥ፣ ከፍ እና ዝቅታ ጋር፣ የማይተካ ነው። ስለ እሱ በመጽሃፍቶች ውስጥ ማንበብ፣ በፊልሞች ውስጥ ማየት፣ በይነመረብ ላይ ማማከር፣ ምንም ያህል ጠቃሚ ቢሆንም በጭራሽ አንድ አይነት ነገር አይሆንም። ይህ ስርጭት - እውነተኛ እና ትክክለኛ ትውፊት ነው፣ ከአሮጌው ወደ ወጣቱ ተጨባጭ በሆነ መልኩ እንዲተላለፍ የሚያደርግ መንገድ ነው!  ይህ ስርጭት ዛሬ ለአዲሱ ትውልድ በጣም የጎደለው ነው ፣ ማደጉን የቀጠለ ባለመኖሩ የተነሳ። እንዴት? ምክንያቱም ይህ አዲስ ስልጣኔ አሮጌው ቆሻሻ ቁሳቁስ ነው፣ አሮጌው መጣል አለበት ብሎ ስለሚያስብ ነው። ይህ አረመኔ የሆነ ሐሳብ ነው! አይ አይሆንም፣ እንደዚያ መሆን የለበትም። ሌላ ሚዲያ ሊተካው የማይችል፣ ሰው ለሰው ተረት ለማውራት ቃና ያለው እና የመግባቢያ ዘይቤ የሚሰጥ ነው። በዕድሜ የገፉ፣ ረጅም ዘመን የኖሩ፣ እና ለታሪካቸው ግልጽ እና ጥልቅ የሆነ ምስክርነት ስጦታ የተቀበሉ፣ የማይተካ በረከት አላቸው። ይህንን የአረጋውያን ስጦታ እውቅና እና ማክበር እንችላለን? የእምነት ስርጭት - እና የህይወት ትርጉም - ዛሬ ይህንን መንገድ ይከተላል፣ አረጋውያንን ለማዳመጥ ለምን እንታክታለን? የግል ምስክርነት መስጠት እችላለሁ። እ.አ.አ በ1914 ዓ.ም ላይ በፒያቭ ከተዋጋው አያቴ ለጦርነት ጥላቻን እና ያለኝን ቁጣ ተምሬአለሁ እና በጦርነት ላይ ያለኝን ይህንን ቁጣ ለእኔ አስተላልፎ አልፏል። ምክንያቱም ስለ ጦርነት ስቃይ ነግሮኛል። እና ይህ በመጻሕፍት ወይም በሌሎች መንገዶች ትምህርት ሆኖ አልቀረበም… በዚህ መንገድ የተማርነው ነገር ነው፣ ከአያቶች ወደ የልጅ ልጆች ይተላለፋል። ይህ ደግሞ የማይተካ ነው። ዛሬ በሚያሳዝን ሁኔታ፣ ይህ እንደዛ አይደለም፣ እና አያቶች የተጣሉ ነገሮች እንደሆኑ እናስባለን፤ አይሆንም እንዲህ አይደለም! እነሱ የአንድ ህዝብ ህያው ትውስታ ናቸው እና ወጣቶች እና ልጆች አያቶቻቸውን መስማት አለባቸው።

በባህላችን “ፖለቲካዊ ትክክለኛነት” በሆነው ይህ መንገድ በብዙ መልኩ የተደናቀፈ ይመስላል፡ በቤተሰብ፣ በማህበረሰብ፣ በክርስቲያን ማህበረሰብ ውስጥ። እንዲያውም አንዳንዶች የታሪክ ትምህርትን ለማጥፋት ሐሳብ ያቀርባሉ፣ ምክንያቱም ከአሁን በኋላ ተዛማጅነት የሌላቸው ስለ ዓለማት እጅግ በጣም ጥሩ መረጃ ነው፣ ይህም አሁን ካለው እውቀት ላይ ሀብቶችን ይወስዳል። ትናንት የተወለድን ይመስላል አይደል?

በሌላ በኩል የእምነት መተላለፍ ብዙውን ጊዜ “የሕያው ታሪክ” ፍላጎት የለውም። እምነትን ማስረከብ ማለት “እንዲህ ነው፣ እንዲያ ነው” ማለት ብቻ አይደለም። አይ እንዲህ አይደለም! ስለ እምነት ልምድ መናገር ማለት ነው። እና ስለዚህ ሰዎች ፍቅርን ለዘላለም እንዲመርጡ፣ ለተሰጠው ቃል ታማኝ መሆንን፣ በትጋት መጽናትን፣ ለቆሰሉት እና ተስፋ ለቆረጡ ፊቶች ርህራሄን እንዲመርጡ እንዴት ይስባል? እርግጥ ነው፣ የሕይወት ታሪኮች ወደ ምስክርነት መለወጥ አለባቸው፣ ምስክርነቱም ታማኝ መሆን አለበት። ታሪክን ከእቅዱ ጋር የሚያጣምም ርዕዮተ ዓለም በእርግጠኝነት ታማኝ አይደለም፣ ቡድኑን ለማስተዋወቅ ታሪክን የሚያስተካክል ፕሮፓጋንዳ ታማኝ አይደለም፣ ያለፈው የተወገዘበትና ወደፊትም ተስፋ የሚቆርጥበት ታሪክ ወደ ፍርድ ቤት መቀየሩ ታማኝ አይደለም። አይደለም ታማኝ መሆን ታሪክን ባለበት ሁኔታ መናገር ነው እና በደንብ የሚናገሩት የኖሩ ብቻ ናቸው። በዚህ ምክንያት አረጋውያንን ማዳመጥ፣ አያቶችን ማዳመጥ በጣም አስፈላጊ ነው፣ ልጆቹ ከእነሱ ጋር እንዲነጋገሩ ማበረታታት ይገባል።

ቅዱሳን የሆኑ ወንጌላዊያን ራሳቸው የደቀመዛሙርቱን ስህተት፣ አለመግባባት እና ክህደት ሳይደብቁ የተባረከውን የኢየሱስን ታሪክ በቅንነት ይናገራሉ። ይህ ታሪክ ነው እውነት ነው ምስክር ነው። ይህ የቤተክርስቲያኒቱ “ሽማግሌዎች” ገና ከጅምሩ “ከእጅ ወደ እጅ” እያስተላለፉ ለሚመጣው ትውልድ የሚያስተላልፉት የማስታወስ ስጦታ ነው። ራሳችንን እንዲህ ብለን መጠየቅ ጥሩ ይሆናል፡- ይህ እምነትን የማስተላለፍ መንገድ፣ ከማኅበረሰቡ ሽማግሌዎች ምርኩዝ የሆነ ዱላቸውን ለወደፊት ተስፋ ለሚያደርጉ ወጣቶች መተላለፉ ምን ያህል ዋጋ እንሰጠዋለን? እና እዚህ ብዙ ጊዜ የተናገርኩት አንድ ነገር ወደ አእምሮዬ ይመጣል፣ ግን ልድገመው የምፈልገው ነገር ነው፣ እምነት እንዴት ነው የሚሰጠው? “አህ፣ እዚህ መጽሐፍ አለ፣ አጥኑት” አይደለም እምነት እንደዚያ ሊሰጥ አይችልም። እምነቱ በአነጋገር ዘይቤ ማለትም በተለመደው ንግግር በአያቶች እና በልጅ ልጆች መካከል በወላጆች እና በልጆቻቸው መካከል ይተላለፋል። እምነት ሁል ጊዜ የሚተላለፈው በአነጋገር ዘይቤ ነው፣ በዚያ በሚታወቀው ቀበሌኛ እና የዓመታት ልምድ። ይህ በቤተሰብ ውስጥ ውይይቶች በጣም አስፈላጊ የሆነበት ምክንያት ነው፣ የልጆች ውይይት ከአያቶቻቸው ጋር የሚያደርጉት ውይይት የእምነት ጥበብ አካል ነው።

አንዳንድ ጊዜ ይህን እንግዳ የሆነ እንግዳ ነገር አሰላስላለሁ። ዛሬ የክርስቲያን እመነት አጀማመርን የሚመለከት የትምህርተ ክርስቶስ አስተምህሮ በልግስና የእግዚአብሔርን ቃል በመሳል ስለ ዶግማዎች (አንቀጸ እምነት) ስለ እምነት ሥነ ምግባር እና ስለ ምስጢራት ትክክለኛ መረጃዎችን ያስተላልፋሉ። ብዙ ጊዜ የሚጎድለው ግን የቤተ ክርስቲያንን እውቀት ከመጀመሪያው እስከ ዛሬ ድረስ ያለውን የእምነት እና የቤተ ክርስቲያንን ማኅበረሰብ ሕይወት እውነተኛ ታሪክ በማዳመጥ እና በመመስከር የሚገኝ የቤተክርስቲያን እውቀት ነው። ልጆች ሆነን የእግዚአብሔርን ቃል በትምህርተ ክርስቶስ አስተምህሮ እንማራለን፣ ነገር ግን በቤተክርስቲያን ውስጥ - ቤተክርስቲያን - እንደ ወጣት፣ በክፍል ውስጥ እና በአለምአቀፍ የመረጃ ሚዲያ እንማራለን።

የእምነት ታሪክ ትረካ እንደ ሙሴ መጽሐፈ፣ እንደ ወንጌላትና የሐዋርያት ሥራ ምስክር መሆን አለበት። በሌላ አነጋገር፣ የእግዚአብሔርን በረከቶች በስሜት እና ስህተቶቻችንን በቅንነት ለማስታወስ የሚችል ታሪክ መሥራት ማለት ነው። የትምህርተ ክርስቶስ አስተምህሮ ገና ከጅምሩ የማዳመጥን ልማድ፣ የአረጋውያንን የሕይወት ተሞክሮ ቢያጠቃልል ጥሩ ነገር ነው። ልንከባከበው የሚገባን ከእግዚአብሔር የተቀበልናቸውን በረከቶች በቅንነት ለመናዘዝ፣ እና ለታማኝነታችን ውድቀቶች ለታማኝ ምስክርነት፣ መጠገን እና ማስተካከል ያለብን ለእዚሁ ነው። አረጋውያን ለወጣቶች የምሥክርነታቸውን አጀማመር በሚያምር ሁኔታ አቅርበው የእምነትን ታሪክ፣ እምነትን፣ በአነጋገር ዘይቤ፣ ያንን የተለመደ ቀበሌኛ፣ ያንን የአሮጌው ዘዬ ታሪክ ሲያስተላልፉ እግዚአብሔር ለትውልድ ሁሉ የሚፈልገውን ወደ ተስፋይቱ ምድር ገብተዋል። ከዚያም በጌታ በኢየሱስ እየተመሩ፣ አረጋውያን እና ወጣቶች አብረው ወደ እሱ የሕይወት እና የፍቅር መንግሥት ይገባሉ። ግን ሁሉም አንድ ላይ። በቤተሰቡ ውስጥ ያለ እያንዳንዱ ሰው፣ በአነጋገር ዘይቤ የተላለፈ እምነት የሆነው በዚህ ታላቅ ሀብት። አመሰግናለሁ።