የካቶሊክ ቤተክርስቲያን ማሕበራዊ አስተምህሮ

ክፍል አስራ ስድስት

ሕብረተሰብን በወንጌል እሴቶች ማበልጸግ እና ቅዱስ ወንጌልን መስበክን በተመለከተ የሁለተኛው የቫቲካን ጉባሄ ይፋ ካደረጋቸው ሰነዶች መካከል አንዱ የሆነውና ሐዋርያዊ ተግባራትን የሚመለከተው በላቲን ቋንቋ “GAUDIUM ET SPES” በአማርኛው “ደስታ እና ተስፋ” በሚል አርእስት የቀረበው ሰነድ እንደ ሚያስረዳው “በማኅበራዊ አስተምህሮዋ ቤተክርስቲያን ቅዱስ ወንጌልን ለማወጅ እና ውስብስብ በሆነ ማህበራዊ ግንኙነቶች ውስጥ ቅዱስ ወንጌልን ማቅረብ ትፈልጋለች። ይህ በኅብረተሰቡ አማካይነት ወደ ሰው ልጆች እንዲሁ የመድረስ ጉዳይ ብቻ አይደለም፣ የሚታወጀውን ቅዱስ ወንጌል የሚቀበለው ደግሞ የሰው ልጅ ነው፣ ነገር ግን በተጨማሪም ሕብረተሰቡ ራሱን በወንጌል ማበልፀግ እና ማሳደግ ያስፈልጋል” (Second Vatican Ecumenical Council, Pastoral Constitution Gaudium et Spes, 40: AAS 58 (1966), 1057-1059) በማለት የሚገልጽ ሲሆን ቅዱስ ወንጌልን በማሕበረሰቡ ውስጥ መስብክ እና ማስረጽ ስነ-ምግባራዊ የሆኑ እሴቶች ተጠብቀው እንዲሄዱ የራሱ የሆነ ከፍተኛ አስተዋጾ ስላለው ጭምር ነው። በማሕበረሰቡ ውስጥ የሚከሰቱትን ችግሮች፣ አለመግባባቶች . . . ወዘተ ሁሉ በሕግ አግባብ ብቻ ለመፍታት አስቸጋሪ ሲሆን በአንጻሩ ደግሞ የቅዱስ ወንጌል ፍሬዎች የሆኑትን ስነ-ምግባራዊ የሆኑ እሴቶች በማሕበርሰቡ ውስጥ ማስረጽ አስፈላጊ መሆኑን ቤተክርስቲያን ታምንበታለች። አብዛኛውን ጊዜ የስነ ምግባር ግሽበት ባለበት ማሕበረሰብ ውስጥ ከፍተኛ የሆነ ውዝግብ እና ብጥብጥ እንደ ሚነሳ የሚታወቅ ሲሆን እነዚህን የመሳሰሉ የስነ ምግባር ብልሽቶች በሕግ አግባብ ብቻ መፍታት ያዳግታል፣ ስለዚህ ለሕዝቡ እጅግ በጣም ቅርብ የሆነው እምነቱን መሰረት ባደረገ መልኩ የሚደረግ ስብከተ ወንጌል፣ ወንጀል እንዲቀንስ ከማድረግ ባሻገር ሕዙቡ በሰላም እና በአንድነት እንዲኖር የበኩሉን አስተዋጾ ያበረክታል።

ለቤተክርስቲያኗ የሰዎችን ፍላጎት ማርካት ማለት በሚስዮናዊነት እና ጨዋነት ባለው ሥራዋ ውስጥ ህብረተሰብን ታካትታለች ማለት ነው። ሰዎች በኅብረተሰቡ ውስጥ አብረው የሚኖሩበት መንገድ ብዙውን ጊዜ የሕይወትን ጥራት የሚወስን ሲሆን ስለሆነም እያንዳንዱ ወንድና ሴት ራሳቸውን የሚገነዘቡበት እና ራሳቸውንም ሆነ ሙያቸውን የሚወስኑበት ሁኔታ ይፈጥራል። በዚህ ምክንያት ቤተክርስቲያን ለሚደረጉ ውሳኔዎች ባይተዋር አይደለችም፣ በኅብረተሰቡ ውስጥ ስላለው ሕይወት ወይም ልምድ ግድየለሽ አትሆንም፣ እሷ በሥነ-ምግባር ጥራት ላይ በትኩረት ትሰራላች፣ ትከታተላለች - ይኸውም በእውነቱ ሰብዓዊ እና ሰብአዊ ገጽታዎች - የማህበራዊ ህይወት አካል መሆናቸውን ትከታተላለች። ህብረተሰብ እና በማሕበርሰቡ ውስጥ የሚገኙት ፖለቲካ ፣ ኢኮኖሚ ፣ የሰው ኃይል፣ ሕግ ፣ ባህል . . . ወዘተ እነዚህ እና እነዚህን የመሳሰሉ በማሕበርሰቡ ውስጥ በእየለቱ የሚመላለሱ ጉዳዮች በቀላሉ ዓለማዊ እና ዓለማዊ እውነታን ብቻ የሚያመለክቱ ጉዳዮች አይደሉም፣ ስለሆነም ከነዚህ ጉዳዮች ባሻገር  ወይም የነዚህ ጉዳዮች ሁሉ ዋነኛው መልእክት ዓለምን የፈጠረ እና በመቆጣጠር ላይ ያለውን የሚቆጣጠረውን የእግዚአብሔር ሥራ የሚያመለክት ሲሆን በተለይም በኢየሱስ ክርስቶስ አማካይነት ዓለምን የመዳን ዕቅድ ፣ ተፈጻሚ የሚሆነው የእርሱ የአካል ክፍል በሆነችው በቤተክርስቲያን አማካይነት ሲሆን ይህም በቤተክርስቲያኗ ሕይወት እና በምትሰጣቸው ምስጢራት አማካይነት የሚከናወን የማዳን እቅድ ጭምር ነው። ህብረተሰቡ “ለቤተክርስቲያኗ የመጀመሪያ እና መሰረታዊ መንገድ” በሆኑ ወንዶች እና ሴቶች የተዋቀረ ነው (John Paul II, Encyclical Letter Redemptor Hominis, 14: AAS 71 (1979), 284)።

ነገር ግን ሊሰመርበት የሚገባው ጉዳይ ቢኖር “ክርስቶስ ለቤተክርስቲያኗ በፖለቲካ፣ በኢኮኖሚ እና በማሕበራዊ ጉዳዮች ውስጥ በቀጥታ የመግባት ተልእኮ አልሰጣትም፣ ክርስቶስ ለቤተክርስቲያኑ የሰጠው ተልእኮ እና ዓላማ ሃይማኖታዊ ነበር። ነገር ግን ይህ የሃይማኖታዊ ተልእኮ ሰብዓዊ ማህበረሰብ በእግዚአብሔር ሕግ መሠረት ለማቋቋም እና ለማጠናከር ቁርጠኛ የሆነ አቅጣጫ እና ብርታት ምንጭ ሊሆን ይችላል” (Second Vatican Ecumenical Council, Pastoral Constitution Gaudium et Spes, 42: AAS 58 (1966), 1060) የሚለው ጭብጥ ዙሮ ዙሮ ክርስቶስ ለቤተክርስቲያን የሰጣት ተልእኮ ማዕከል የሰው ልጅ በመሆኑ በቀጥታም ሆነ በተዘዋዋሪ የሰው ልጆችን ለእግዚአብሔር መንግሥት ለማብቃት የሚደርገው ጥረት ውስጥ የሰው ልጅ ሰብዓዊ እና ሁለንተናዊ የሆነ ፍላጎት እንዲሟላ የበኩሏን አስተዋጾ የማደረግ መንፈሳዊ ግዴታ አለባት። “ይህ ማለት ደግሞ ቤተክርስቲያኗ በማህበራዊ ትምህርቷ አማካይነት በቴክኒካዊ ጉዳዮች ውስጥ ጣልቃ አትገባም ፣ እንዲሁም የማኅበራዊ አደረጃጀት ስርዓቶችን ወይም ሞዴሎችን ወይም መዋቅሮች እዲመሰረቱ ትገፋፋላች ማለት አይደለም” (John Paul II, Encyclical Letter Sollicitudo Rei Socialis, 41: AAS 80 (1988), 570-572)። ይህ በክርስቶስ በአደራ የተሰጠ የተልእኮዋ አካል አይደለም። የቤተክርስቲያኗ ብቃት ከወንጌል የመነጨ ነው፣ ይኸውም ነፃ የሚያወጣው መልእክት ነው፣ የሚታወጀው ቃል እና ሊመሰከር የሚገባው ሥጋ ለብሶ ሰው የሆነው የእግዚአብሔር ልጅ ኢየሱስ ብቻ ነው።

አዘጋጅ እና አቅራቢ መብራቱ ኃ/ጊዮርጊስ ቫቲካን